Περισσότερα ψηφιακά βιβλία πούλησε η Amazon παρά χάρτινα

Φέτος τα Χριστούγεννα τα βιβλία σε ψηφιακή μορφή ξεπέρασαν για πρώτη φορά σε πωλήσεις τα χάρτινα, ανακοίνωσε η Amazon.com. Μάλιστα η συσκευή ανάγνωσης Kindle της εταιρείας αναδείχθηκε το δημοφιλέστερο δώρο όλων των εποχών.

Αν και η Amazon δεν ανακοινώνει τα ακριβή στοιχεία πωλήσεων για το Kindle και τα βιβλία της, η συσκευή της πιστεύεται ότι παραμένει δημοφιλέστερη από τα ανταγωνιστικά μοντέλα της Sony και της αλυσίδας βιβλιοπωλείων Barnes & Noble.

Τα ψηφιακά βιβλία ξεπέρασαν σε πωλήσεις τα χάρτινα την ημέρα των Χριστουγέννων, ωστόσο η Amazon διευκρίνισε ότι η μέρα με τη μεγαλύτερη αγοραστική κίνηση ήταν η 14η Δεκεμβρίου, οπότε οι παραγγελίες έφτασαν τις 9,5 εκατομμύρια μονάδες.

"΄Εφυγε" η Γαλάτεια Σαράντη

Απεβίωσε σήμερα, σε ηλικία 89 ετών, η λογοτέχνης και ακαδημαϊκός Γαλάτεια Σαράντη.

Η Γαλάτεια Σαράντη γεννήθηκε τον Νοέμβριο του 1920 στην Πάτρα και σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από την οποία δεν αποφοίτησε, καθώς από νωρίς την κέρδισε η συγγραφή. Αξίζει να σημειωθεί ότι ήταν η πρώτη γυναίκα που εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, το 1997, στην έδρα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας.

Η Σαράντη διέπρεψε στην πεζογραφία, όμως ασχολήθηκε και με τη λογοτεχνική μετάφραση. Στα Ελληνικά Γράμματα εμφανίστηκε το 1945 από το περιοδικό «Νέα Εστία» με το διήγημα «Το Κάστρο», ενώ το μυθιστόρημά της «Επιστροφή» τιμήθηκε το 1953 με το «Βραβείο των Δώδεκα».

Επιπλέον, με το βιβλίο της «Το παλιό μας σπίτι», το 1969, απέσπασε το β' Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος, ενώ με το «Να θυμάσαι τη Βίλνα», το 1979, το α' Κρατικό Βραβείο Διηγήματος.
Το 1979, με το μυθιστόρημά της «Ρωγμές», η Ακαδημία Αθηνών τής είχε απονείμει το Βραβείο Ουράνη.

Κατά καιρούς, η Γαλάτεια Σαράντη συνεργάστηκε με την κρατική ραδιοφωνία σε λογοτεχνικές εκπομπές, καθώς και με αρκετά λογοτεχνικά περιοδικά.

Ήταν παντρεμένη με τον δικηγόρο Σταύρο Πατσούρη, με τον οποίο είχε αποκτήσει δύο παιδιά.
Η κηδεία της θα γίνει την Τετάρτη, στις 12 το μεσημέρι, στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών.
ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗ ΓΑΛΑΤΕΙΑ ΣΑΡΑΝΤΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΠΟΜΠΗ "ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ" ΤΗΣ ΕΡΤ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΗΚΑΝ ΤΑ ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ 2009

«Σπάω την πένα μου πάνω στα βράχια του νησιού / Απέσβετο λάλον ύδωρ - ο βράχος θρυμματίζεται / Η αθάνατη πένα ανέπαφη - με άφησε η γυναίκα μου / Είνε πιο δύσκολο να καταστρέψεις μια πένα από μια πέτρα...».

Ο Νάνος Βαλαωρίτης, από τους μεγαλύτερους εν ζωή σύγχρονους ποιητές με διεθνή αναγνώριση, μία από τις πιο αυθεντικές και πρωτότυπες φωνές της σύγχρονης Ελλάδας, αλλά κι ένας ασυμβίβαστος άνθρωπος, τιμήθηκε με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του. Αυτή η βράβευση-αναγνώριση, αν και με καθυστέρηση, ήταν μια οφειλή της πολιτείας στον 88χρονο σήμερα ποιητή της αυτόματης γραφής, που σε όλη την πορεία του ακολουθεί έναν διαχρονικό υπερρεαλισμό.

Ο δισέγγονος του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη είναι μια πολύπλευρη και πολυσχιδής προσωπικότητα. Η ποίηση, ο κριτικός στοχασμός, η αφηγηματική πεζογραφία και θεατρική γραφή, στα ελληνικά, στα αγγλικά και στα γαλλικά, αποτελούν τις βασικές κατευθύνσεις στις οποίες εκτυλίσσεται η πνευματική του δραστηριότητα. Μέσα σ' αυτήν και η ζωγραφική.

Γεννημένος στη Λοζάνη της Ελβετίας, από το 1939, οπότε εμφανίζεται στον χώρο της ποίησης, μέχρι σήμερα βρίσκεται σε πνευματική εγρήγορση, με ένα πλούσιο ποιητικό, πεζογραφικό, δοκιμιακό και μεταφραστικό έργο. Γράφει ασταμάτητα και ενδιαφέρεται για τα κοινά - τα τελευταία χρόνια εντάχθηκε στους Οικολόγους Πράσινους. Η γνωριμία του στο Παρίσι με τον Αντρέ Μπρετόν και τους υπερρεαλιστές, αλλά και με τον Ανδρέα Εμπειρίκο, υπήρξε καθοριστική. Στην περίοδο της Χούντας αυτοεξορίστηκε στην Αμερική, όπου δίδαξε συγκριτική λογοτεχνία και γραφή στο Πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο (1968-1996).

Τιμήθηκε με πολλά βραβεία στο εξωτερικό και στην Ελλάδα - τρία Κρατικά Βραβεία (το πρώτο το αρνήθηκε). Το 1976 αρνήθηκε την πρόταση να γίνει αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Ποιοι είναι οι νικητές των υπόλοιπων Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας, τα οποία αποφασίστηκαν από την αρμόδια κριτική επιτροπή, την Τρίτη το βράδυ, μαζί με την τελική σορτ λιστ: Το Βραβείο Μυθιστορήματος, ο Γιάννης Ατζακάς, για το εξαιρετικό αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα του «Θολός βυθός» (Αγρα), με το οποίο αναπλάθει και αναστοχάζεται τις εμπειρίες του ως παιδιού του εμφυλίου στις παιδουπόλεις της Φρειδερίκης.

Το Βραβείο Ποίησης, ο Λευτέρης Πούλιος, από την ποιητική γενιά του 70, για τη συλλογή του «Τελευταία πράξη» (Κέδρος). Το Βραβείο Διηγήματος, εξ ημισείας ο Αργύρης Χιόνης («Οριζόντιο ύψος», Κίχλη) και ο Τόλης Νικηφόρου («Ο δρόμος για την Ουρανούπολη», Νεφέλη).

Το Βραβείο Δοκιμίου, ο Χρήστος Ρουμελιωτάκης για τις «Ασκήσεις αυτογνωσίας» (Τυπωθήτω, Γκούντεμπεργκ). Το Βραβείο Μαρτυρίας-Χρονικού, η Αλεξάνδρα Ιωαννίδου για το «Υπόθεση Γκράνιν: η λογοτεχνική κριτική στο εδώλιο. Η δίκη της «Επιθεώρησης Τέχνης» το 1959 και η απολογία του Κώστα Κουλουφάκου» (Καστανιώτης).

Τέλος, το Βραβείο Λογοτεχνικού Περιοδικού απονέμεται σε δύο περιοδικά της επαρχίας, τον «Πόρφυρα» (Κέρκυρα) και το «Εντευκτήριο» (Θεσσαλονίκη) για την συμβολή τους στην προβολή και διάδοση της ελληνικής λογοτεχνίας.

Την Επιτροπή Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας αποτελούσαν ο Μαστροδημήτρης Παναγιώτης, Πρόεδρος, ο Αθανασόπουλος Ευάγγελος, Αντιπρόεδρος, ο Ανδρειωμένος Γεώργιος, η Πάτσιου Βασιλική (Βίκυ), η Δημακοπούλου Χαρίκλεια, η Σχινά Αικατερίνη, ο Λεονάρδος Γεώργιος, ο Νιάρχος Αθανάσιος και ο Χατζηαντωνίου Κωνσταντίνος.

"ΕΦΥΓΕ" Ο ΖΩΓΡΑΦΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΜOΡΑΛΗΣ

Σε ηλικία 93 ετών, έφυγε σήμερα από τη ζωή ο κορυφαίος ζωγράφος και δάσκαλος Γιάννης Μόραλης.
Ο Γιάννης Μόραλης γεννήθηκε στην Άρτα το 1916 και ήταν διακεκριμένος Έλληνας ζωγράφος της λεγόμενης «γενιάς του '30».
Το 1927 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα. Σε ηλικία 15 ετών έγινε δεκτός στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, για να σπουδάσει κοντά στον Αργυρό, τον Γερανιώτη, τον Παρθένη και τον Κεφαλληνό ζωγραφική και χαρακτική. Το 1936 αποφοίτησε από τη Σχολή Καλών Τεχνών και τον επόμενο χρόνο, με υποτροφία της Ακαδημίας Αθηνών, έφυγε για τη Ρώμη.
Εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, όπου φοίτησε, παρακολούθησε μαθήματα νωπογραφίας στην École Nationale des Beaux Arts, στα εργαστήρια ζωγραφικής και τοιχογραφίας. Παράλληλα εγγράφηκε στην École des Arts et Metiers, για τη σπουδή του ψηφιδωτού. Το 1947 εκλέχτηκε τακτικός καθηγητής της προπαρασκευαστικής τάξης στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών.
Το 1949 μαζί με αρκετούς ακόμα Έλληνες ζωγράφους, μεταξύ των οποίων ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας, ο Γιάννης Τσαρούχης, ο Νίκος Νικολάου και ο Νίκος Εγγονόπουλος, συμμετείχε στην ίδρυση της καλλιτεχνικής ομάδας «Αρμός», ενώ συμμετείχε στην πρώτη έκθεσή της στο Ζάππειο, το 1950. Από το 1954 ξεκίνησε η συνεργασία του με το Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν, ενώ αργότερα συνεργάστηκε και με το Εθνικό Θέατρο.
Το 1957 εκλέχτηκε τακτικός καθηγητής του Εργαστηρίου Ζωγραφικής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Τον επόμενο χρόνο συμμετείχε μαζί με τον Γιάννη Τσαρούχη και τον γλύπτη Αντώνη Σώχο, στην Μπιενάλε της Βενετίας στα πλαίσια της οποίας προτάθηκε για ένα μικρό διεθνές βραβείο. Το 1959, πραγματοποιήθηκε η πρώτη του ατομική έκθεση στην Αθήνα, στην αίθουσα εκθέσεων «Αρμός».
Το έργο του Μόραλη περιλαμβάνει επιπλέον εικονογραφήσεις βιβλίων των ποιητών Ελύτη και Σεφέρη, εξώφυλλα δίσκων μουσικής, γλυπτά, τοιχογραφίες καθώς και σκηνικά και κουστούμια για το Εθνικό Θέατρο Ελλάδος και τα μπαλέτα του Ελληνικού Χοροδράματος. Στα πιο γνωστά του έργα συγκαταλέγονται οι διακοσμήσεις της ΒΔ και της ΝΑ πλευράς του Ξενοδοχείου Χίλτον της Αθήνας, και οι συνθέσεις του στον σταθμό Πανεπιστημίου του μητροπολιτικού σιδηροδρόμου της Αθήνας.
Ο Μόραλης τιμήθηκε πρώτη φορά με βραβείο ζωγραφικής το 1940. Το 1965, ο βασιλιάς Κωνσταντίνος τού απένειμε τον Ταξιάρχη του Φοίνικος. Το 1973 έλαβε Χρυσό Μετάλλιο στη Διεθνή Έκθεση του Μονάχου. Το 1979 του απονεμήθηκε το Αριστείο των Τεχνών από την Ακαδημία Αθηνών. Αποχώρησε από την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών το 1983, και το 1988, η Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας τον τίμησε με μεγάλη αναδρομική έκθεση. Το 1999 του απονεμήθηκε το μετάλλιο του Ταξιάρχη της Τιμής.

Το «Ιμαρέτ» κέρδισε το Βραβείο Αναγνωστών 2009

Οι κάλπες έκλεισαν, το κοινό αποφάσισε! To μυθιστόρημα «Ιμαρέτ - Στη σκιά του ρολογιού» του Γιάννη Καλπούζου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο κέρδισε το Βραβείο Αναγνωστών 2009.Πρόκειται για ένα ιστορικό μυθιστόρημα· ένα μυθιστόρημα με φόντο την Ιστορία, που εκτυλίσσεται στην τουρκοκρατούμενη Άρτα του 1854 και επικεντρώνεται στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων, στον απόηχο των όποιων πολεμικών γεγονότων, στους κώδικες συνύπαρξης των λαών, γιατί υπήρξε συνύπαρξη ανάμεσα στις φυλές που ζούσαν τότε στην Άρτα, Έλληνες, Τούρκοι κι Εβραίοι.
Η ψηφοφορία ανέδειξε το αγαπημένο ελληνικό μυθιστόρημα του αναγνωστικού κοινού, που επέλεξε με sms ένα από τα δεκαπέντε της «βραχείας λίστας» που κατήρτισαν με την ψήφο τους μέλη Λεσχών Ανάγνωσης από τις 230 που λειτουργούν σ’ όλη την Ελλάδα και την Κύπρο. Σημειώνουμε ότι με την ψήφο τους οι αναγνώστες συμμετείχαν κατά 50% στο τελικό αποτέλεσμα ενώ το υπόλοιπο 50% βγήκε από τις ψήφους που έχουν ήδη δώσει οι Λέσχες Ανάγνωσης.Το «Ιμαρέτ» του Γιάννη Καλπούζου είναι ο πέμπτος νικητής του Βραβείου Αναγνωστών που θέσπισε το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) το 2005. Τα αγαπημένα μυθιστορήματα των προηγούμενων ετών ήταν: το 2005 «Η μέθοδος της Ορλεάνης» της Ευγενίας Φακίνου, το 2006 «Αμίλητα βαθιά νερά», της Ρέας Γαλανάκη, το 2007 «Ο κύριος Επισκοπάκης» του Ανδρέα Μήτσου και το 2008 «Όλα σου τα ‘μαθα μα ξέχασα μια λέξη» του Δημήτρη Μπουραντά.Το ΕΚΕΒΙ θα βραβεύσει τον νικητή στο πάρτι που θα οργανώσουν οι εκδόσεις Μεταίχμιο την Τρίτη 15 Δεκεμβρίου, στις 20:00 (στον Πολυχώρο Μεταίχμιο, Ιπποκράτους 118, Αθήνα). Η επίσημη τελετή απονομής θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 15 Δεκεμβρίου σε ειδική εκδήλωση. Το βραβείο που θα παραλάβει ο νικητής έχει φιλοτεχνηθεί από τον εικαστικό δημιουργό Διαμαντή Αϊδίνη.

"ΕΠΙ ΨΥΛΛΟΥ ΚΡΕΜΑΜΕΝΟΣ" ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΑΜΠΑΡΔΩΝΗΣ

Είκοσι πέντε διηγήματα - έμμονες ιδέες. Η περιγραφή στο οπισθόφυλλο, που αναφέρει τα διηγήματα ως έμμονες ιδέες, δε θα μπορούσε να είναι πιο ακριβής!
Γυναίκες που πάντα επιστρέφουν από αναπάντεχες διαδρομές. Η λάμψη που θρυμματίζει τους καθρέφτες με σφυρί. Ζώα, πολλά ζώα, που ζούνε στη ζωή ή στο μυαλό, σ' έναν αυθαίρετο, μυστικό Κήπο - Ενυδρείο.
Τα διηγήματα είναι πολύ διαφορετικά μεταξύ τους. Το καθένα απόλυτα μοναδικό και ξεχωριστό από τα υπόλοιπα, τόσο στο περιεχόμενο, όσο και στο μέγεθος, τη θεματολογία, τους πρωταγωνιστές... Σα νερό που κυλάει ανεμπόδιστα οι σκέψεις και οι εικόνες, διαδέχονται η μια την άλλη αστραπιαία και μερικές φορές, χωρίς ξεκάθαρο ειρμό.
Ο «Θεσσαλονικεύς νους» του Γ. Σκαμπαρδώνη ευθύς εξαρχής αποπειράται να πάει κόντρα στο ρεύμα, σαγηνευμένος από τους καθημερινούς παραλογισμούς που βλέπει γύρω του. Διηγήματα όπου καταστάσεις και στιχομυθίες παραπέμπουν στο θέατρο του παραλόγου.
Ενδεικτικά αυτής της διάθεσης κάποια σύντομα διηγήματα μισής ή και μιας σελίδας Στο βιβλίο αυτό, έξι σύντομα και παράξενα διηγήματα επί συνόλου 25 διαστίζουν τη συλλογή υποσκάπτοντας τη ρεαλιστική επίφαση και των εκτενέστερων. Στα παλαιότερα έργα του Σκαμπαρδώνη, η υποψία του παραλόγου απορρέει από απόκρυφες ιστορίες, σε αντίθεση με τα καινούργια, που δείχνουν να ξεκόβουν από παραδόσεις και θρύλους για πράγματα θαυμαστά και πράξεις ηρωικές. Το αλλόκοτο αυτών των διηγημάτων είναι αποκύημα της σύγχρονης, μεταλλαγμένης και ηλεκτρονικής πραγματικότητας ή ακόμη της ανθρώπινης φύσης που αλλοιώνεται πλέον παιδιόθεν.

Ο έρωτας, αυτό το τόσο προσφιλές θέμα των συγγραφέων, ουσιαστικά απουσιάζει. Αυτό δεν σημαίνει πως οι γυναίκες λείπουν από τα διηγήματα. Είναι χαρακτηριστική η γυναικεία παρουσία στα διηγήματά του Σκαμπαρδώνη. Μάλιστα το πρώτο από τα καινούργια διηγήματα αποθεώνει το γυναικείο σώμα εν κινήσει. Πρόκειται όμως για τη γυναίκα ως παραστατικό αντικείμενο, είτε είναι η Ουκρανή πρωταθλήτρια κολύμβησης του πρώτου διηγήματος είτε η γυναίκα χιονάνθρωπος του «Μοιάζεις κι εσύ σαν θάλασσα». Στην πρόσφατη συλλογή το διήγημα «Της αρκούδας τα υπόβαθρα», το μοναδικό που τουλάχιστον ξεκινά με ερωτοτροπίες ενός σαραντάρη για μια 22χρονη, διαπνέεται σαφώς από διάθεση διακωμώδησης.
Όσο για τον διαφυγόντα αισθησιασμό, αυτός διοχετεύεται ακέραιος στις περιγραφές της φύσης. Εξάλλου οι γυναίκες του Σκαμπαρδώνη υστερούν έναντι των λοιπών θηλυκών πλασμάτων του ζωικού βασιλείου που ζωντανεύουν τις ιστορίες. Πέραν των σκύλων, στους οποίους έχει εκπεφρασμένη αδυναμία ο συγγραφέας, εμπλέκονται πλείστα όσα ζώα, ως επί το πλείστον απειλητικά: οχιές, αρκούδες, αλεπούδες, ως και σμέρνες. Όμως χωρίς ίχνος φιλόζωης αντιμετώπισης. Τέλος, τα λιγοστά διηγήματα με κεντρικό ήρωα γυναίκα προτιμούν ηλικιωμένες, όπως η εκπληκτική κυρία Σωσώ, ετών 76, κατάκοιτη από οστεοπόρωση, που θα βγει ή μάλλον δεν θα βγει «την τελευταία βόλτα ως την Τσιμισκή», της προηγούμενης συλλογής.
Του έρωτα υπερισχύει ο θάνατος. Ωστόσο η αφήγηση διατηρεί έναν τόνο ανάλαφρα ειρωνικό, που δηλώνεται και με τους παιγνιώδεις τίτλους των διηγημάτων. Π.χ. με έναυσμα μια θυμόσοφη φράση ή και λαϊκή ρήση ο συγγραφέας απογειώνεται με συνειρμικά άλματα καταλύοντας τα στεγανά πραγματικότητας,
Όλα αυτά συμβαίνουν στα διηγήματα «Ο Νίκος Σκαλκώτας στην παραλιακή» και «Ιπτάμενος δίσκος» που εκτυλίσσονται στην πόλη του συγγραφέα, αφού ο βορειοελλαδικός χώρος με πόλο τον Αθω και ομφαλό τη Θεσσαλονίκη αποτελεί για τον Σκαμπαρδώνη τη μήτρα κάθε έμπνευσης. Το διήγημα «Με τη Rolls Roys του Βελλίδη», ιστορεί μια βόλτα με το συχωρεμένο εκδότη Γιάννη Βελλίδη και ένα γεύμα με μοσχαροκεφαλή, ερχόμενη έτοιμη, ψημένη σε λαδόκολλα, από τον Εβρο.

Τελικά εκείνο που εμείς απολαμβάνουμε στα διηγήματα του Σκαμπαρδώνη, όσο και αν ηχεί παρωχημένο σε εποχή παγκοσμιοποίησης, είναι αυτές οι γνήσια ελληνότροπες αφηγήσεις με τους ιδιόμορφους ήρωες. Από τον γέροντα Παΐσιο και τον Νικόλα Λικουμά τον μπουζουξή ως εκείνον τον θεότρελο ο οποίος με οκτώ μποφόρ φορτώνει το αυτοκίνητό του σε έναν «σκυλοπνίχτη» για να πάει από την Αμοργό στη Δονούσα πεσκέσι στον φίλο του μια σμέρνα, ζωντανή μέσα σε γκαζοτενεκέ με θαλασσόνερο. Τελικά ελευθερώνει τη σμέρνα ρίχνοντάς τη στη θάλασσα προς εξευμενισμό του Ποσειδώνα.
Πέραν της εντοπιότητας των διηγημάτων του Σκαμπαρδώνη, ένα άλλο χαρακτηριστικό τους, και αυτό κόντρα στο πνεύμα της εποχής, είναι οι πολιτικώς ανορθόδοξες απόψεις του αφηγητή. Π.χ., προτιμά τα σκυλιά από τα παιδιά που τσιρίζουν και δεν διστάζει να πλουτίσει το πάνθεον των καλών μεταναστών της ντόπιας πεζογραφίας με μια τερατώδη Βουλγάρα νοσοκόμα που βασανίζει τους ηλικιωμένους τροφίμους γηροκομείου ώσπου να τους βγει η ψυχή.

Ένας συγγραφέας πιστός στις εμμονές του και σταθερός στους αφηγηματικούς του τρόπους. Όπως και το μυθιστόρημά του «Ουζερί “Tσιτσάνης”» που είχα διαβάσει παλαιότερα, το «Επί ψύλλου κρεμάμενος» δεν είναι καθόλου δυσνόητο –αντίθετα γρηγοροδιάβαστο θα μπορούσες να το πεις. Aν θέλεις να το καταλάβεις -κι αυτό και το συγγραφέα- απαιτεί συγκέντρωση και προσοχή. Διήγηση πάντα σε πρώτο πρόσωπο, ανεξάρτητα αν ο αφηγητής καλύπτει ένα ευρύ φάσμα, από το συγγραφικό προσωπείο ως το μαθητή του δημοτικού. Και τέλος, το σημαντικότερο στοιχείο κάθε αφήγησης, η γλώσσα: ένα δυνατό βορειοελλαδικό χαρμάνι με καθαρευουσιάνικες, λαϊκές και ιδιόλεκτες εκφράσεις σε περιγραφές ρηματικής ευρωστίας. Πρόσφορα διηγήματα σε μια εποχή επί ξύλου κρεμάμενη...

librofan

"ΜΕΤΑΞΥ ΣΦΥΡΑΣ ΚΑΙ ΑΛΙΑΚΜΟΝΟΣ" ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΑΜΠΑΡΔΩΝΗΣ (ΕΚΔ. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ)

Ένα χρόνο μετά το μυθιστόρημα «Όλα βαίνουν καλώς εναντίον μας» για το Μάρκο Βαμβακάρη, ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης επανέρχεται με μια συλλογή διηγημάτων, γραμμένων από το 2004 έως τα μέσα του 2009.
Στα διηγήματα αυτά κυριαρχούν κι επανέρχονται θέματα από το οικείο σύμπαν του συγγραφέα: τα άφεγγα μέρη, οι αναδιπλώσεις της μνήμης, οι υπόγειες κρύπτες. Το ανεπαλήθευτο, το παίγνιο, οι εμμονές: το νερό, η θάλασσα, η υπέρβαση της αντοχής, η απώλεια. Οι δύσκολες σχέσεις, η φθορά, η κρίσιμη στιγμή που φέρνει την αλλοίωση και σε ορίζει. Η μοναχικότητα, τα ζώα, ο φόβος, η πνιγμονή, ο ακρωτηριασμός, η πτήση, το αναπάντεχο. Η μεγάλη αναμονή, η ματαιότητα, η Ιστορία που διαβρώνει το τώρα. Η ειρωνεία του τυχαίου που μεταβάλλει τα πάντα. Τα μεγάλα κατορθώματα που γλυκαίνουν παλιές μαχαιριές. Το κενό, ως μουσική που πυκνώνει και παρηγορεί.
Σταθερά θέματα που φεύγουν, επανέρχονται μεταμφιεσμένα κι αντανακλούν σε 27 διηγήματα υφασμένα πάνω σε σταθερές, αόρατες γραμμές και σε ρευστά σχέδια, μεταξύ μιας ύπερθεν μοίρας και του σουρεαλισμού της πραγματικότητας, μεταξύ σφύρας και Αλιάκμονος.

Έγραψαν για το βιβλίο:
Ένας από τους καλύτερους διηγηματογράφους των τελευταίων χρόνων επανέρχεται στις παλιές του αγάπες, στα διηγήματα. Όπως πάντα, τα θέματά του τα αντλεί από τα ασήμαντα, τα καθημερινά, τα ανθρώπινα αλλά με μια δόση σαρκασμού, μια πρέζα ειρωνείας, και πολύ μελαγχολία. Είκοσι εφτά διηγήματα, γραμμένα από το 2004 ως τα μέσα του 2009. Η μοναξιά, τα ζώα, ο φόβος, η ματαιότητα, η «πόρνη ιστορία», ο ακρωτηριασμός, η πτήση, το αναπάντεχο. Και ακόμα το κενό ως τα πάντα πληρόν, το τυχαίο, η «ζαριά της ζωής», οι παλιές αγάπες πάνε στον παράδεισο. Και πάντα αυτή η στακάτη αφήγηση του Σκαμπαρδώνη, η λοξή ματιά, το αναπάντεχο αποτέλεσμα. Κείμενα που αντλούν από τη διαχρονική θεματική του συγγραφέα και τη χαρακτηριστική αισθητική του.
Διαβάζω, τχ. 501, Νοέμβριος 2009

Ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης έγραψε τα βιβλία: «Μάτι φώσφορο, κουμάντο γερό», «Η ψίχα της μεταλαβιάς», «Η Στενωπός των Υφασμάτων», «Πάλι κεντάει ο στρατηγός», «Σάββατο απόγευμα», «Γερνάω επιτυχώς», «Ουζερί Τσιτσάνης», «Επί ψύλλου κρεμάμενος» και το «Πολύ βούτυρο στο τομάρι του σκύλου».
Το βιβλίο του «Η Στενωπός των Υφασμάτων» τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος 1993 και το «Επί ψύλλου κρεμάμενος» με το βραβείο «Διαβάζω» 2004.
Τα μυθιστορήματά του «Γερνάω επιτυχώς» και «Ουζερί Τσιτσάνης» ανέβηκαν θεατροποιημένα στο Κρατικό Θέατρο Βόρειας Ελλάδας σε σκηνοθεσία Σωτήρη Χατζάκη.
Έγραψε το σενάριο της ταινίας του Παντελή Βούλγαρη «Όλα είναι δρόμος» σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη, και τα σενάρια «Μάρκο παίξε» και «Ουζερί Τσιτσάνης», που θα γίνουν σύντομα ταινίες από την Odeon και την Max Productions.
Έγραψε ακόμα τα κείμενα της μουσικοθεατρικής παράστασης «Σαν τραγούδι μαγεμένο», που ανέβηκε, τον Φεβρουάριο του 2008, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Βιβλία του και διηγήματά του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες.
Ο συγγραφέας ζει στη Θεσσαλονίκη και εργάζεται στην εφημερίδα «Μακεδονία». Εργάστηκε επίσης στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση.
Διετέλεσε πρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΡΤ-3, διήυθυνε την εφημερίδα «Θεσσαλονίκη» και τα περιοδικά «Θ-97» (τιμήθηκε με το βραβείο «Ιπεκτσί»), «Τάμαριξ», «Χίλια Δέντρα», «Πανσέληνος» (τιμήθηκε με το βραβείο «European Awords Newspapersdesign», 2000) και «Επιλογές» της Κυριακάτικης «Μακεδονίας».

«ΛΕΞΙΚΟ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ» Θεοδόση Πελεγρίνη - εμπλουτισμένη επανέκδοση

Εβδομήντα πέντε χρόνια από τότε που για πρώτη φορά εκδόθηκε στην Ελλάδα ένα φιλοσοφικό λεξικό: το «Λεξικόν της φιλοσοφίας» του Χρήστου Ανδρούτσου, ένα νέο «Λεξικό της Φιλοσοφίας» έρχεται να καλύψει το μεγάλο κενό της φιλοσοφικής γραμματείας στην Ελλάδα και, γενικότερα, να αντιμετωπίσει ένα σημαντικό έλλειμμα στο πνευματικό περιβάλλον της χώρας μας.
Ο Θεοδόσης Πελεγρίνης, καθηγητής της φιλοσοφίας και κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, υπογράφει αυτό το επίπονο και ογκώδες έργο, αποτέλεσμα μακρόχρονης εργασίας του ιδίου και των συνεργατών του.
Το «Λεξικό της Φιλοσοφίας» του Θεοδόση Πελεγρίνη, το οποίο μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Ελληνικά Γράμματα» συμπληρώνει τα κενά που παρουσιάζει το «Λεξικόν της Φιλοσοφίας» του Χρ. Ανδρούτσου, καθώς, λόγω του χρόνου συγγραφής του, δεν συμπεριλάμβανε τα μεγάλα φιλοσοφικά ρεύματα και τους σημαντικούς φιλοσόφους του 20ου αιώνα.
Το «Λεξικό της Φιλοσοφίας» καλύπτει πάνω από εικοσιπέντε αιώνες φιλοσοφίας, έχει περίπου 15.000 λήμματα και αποτυπώνει, με εύληπτο και ελκυστικό τρόπο, το πλήθος των εννοιών, των θεωριών, των σχολών και των ρευμάτων.
Το περιεχόμενο χωρίζεται σε δύο ενότητες – στο Α΄ Μέρος, που αναφέρεται στις έννοιες, τις θεωρίες, τις σχολές και τα ρεύματα της φιλοσοφίας, και στο Β΄ Μέρος, που αφορά τη ζωή και τη δράση των φιλοσόφων – και καλύπτει όλο το φάσμα της φιλοσοφικής παραγωγής: από την πρώιμη αρχαιότητα έως τη σημερινή εποχή και από τη Δύση έως την Ανατολή, καθώς παρατίθενται όροι και πρόσωπα όχι μόνο της αρχαίας και νέας ελληνικής, της βυζαντινής και μεσαιωνικής, της νεότερης και συγχρόνως ευρωπαϊκής φιλοσοφίας, αλλά και της κινεζικής και ιαπωνικής και της κορεάτικης και της ινδικής και της λατινοαμερικάνικης και της αραβικής φιλοσοφίας.
Στο «Λεξικό της Φιλοσοφίας» δόθηκε ιδιαίτερη μέριμνα ώστε να αποτυπωθεί, με όσο το δυνατόν πληρέστερο τρόπο, η αντιστοιχία ελληνικών και ξενόγλωσσων όρων. Συγκεκριμένα, οι ελληνικοί όροι αποδόθηκαν σε πέντε γλώσσες: τη λατινική, την αγγλική, τη γαλλική, τη γερμανική και την ιταλική.

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα

Ο Θεοδόσης Πελεγρίνης είναι καθηγητής της φιλοσοφίας και κοσμήτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Παράλληλα προς την ακαδημαϊκή και τη συγγραφική δραστηριότητά του έχει επιμεληθεί και παρουσιάσει στην Ελληνική Τηλεόραση 1 και στο Τρίτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας σειρές εκπομπών, οι οποίες αναφέρονται στη φιλοσοφία και, γενικότερα, στον πολιτισμό.
_______________________________________________
Θεοδόσης Πελεγρίνης: «Λεξικό της Φιλοσοφίας» EΚΔΟΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ
Σελίδες: 1.512 - Τιμή: 59.90 €

12ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους:5-12 Δεκεμβρίου 2009 9η Ευρωπαϊκή Συνάντηση Νεανικής Οπτικοακουστικής Δημιουργίας Ca

Διατηρώντας τη φρεσκάδα του, το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους, ετοιμάζεται φέτος για την 12η διοργάνωσή του. Νεανικό, καινοτόμο, δυναμικό, ανεξάντλητο σε ιδέες και πρωτοβουλίες, περιμένει τους χιλιάδες φίλους του με ένα πλούσιο πρόγραμμα προβολών και παράλληλων εκδηλώσεων. Κινηματογραφιστές, θεσμικοί παράγοντες του σινεμά και της εκπαίδευσης και περί τους διακόσιους νέους από είκοσι ευρωπαϊκές χώρες αναμένεται να επισκεφθούν φέτος τη μεγάλη κινηματογραφική γιορτή του Πύργου, όπου συμμετέχουν χιλιάδες νέοι και παιδιά από το νομό Ηλείας.

Το διαγωνιστικό πρόγραμμα (5-12 Δεκεμβρίου) θα γίνει στον Πύργο, ενώ την προφεστιβαλική εβδομάδα (28 Νοεμβρίου- 4 Δεκεμβρίου) μια πληθώρα αφιερωμάτων, παράλληλων εκδηλώσεων, εργαστηρίων κλπ. θα πραγματοποιηθούν στον Πύργο και άλλες πόλεις της Ηλείας.

Το διαγωνιστικό πρόγραμμα
Θα διαγωνιστούν 13 ταινίες μεγάλου μήκους, 13 ταινίες μικρού μήκους μυθοπλασίας και 13 ταινίες μικρού μήκους κινουμένων σχεδίων, σε φορμά 35 mm. Επίσης, από φέτος δημιουργείται το τμήμα DIGI Olympiafestival με ψηφιακές ταινίες.
Οι θεατές του Φεστιβάλ θα έχουν την ευκαιρία να δουν ταινίες από όλες τις ηπείρους, να συζητήσουν με τους δημιουργούς τους και να σχηματίσουν γνώμη τόσο για τα διεθνή κινηματογραφικά ρεύματα, όσο και για τη ζωή και τα όνειρα των νέων σ’ αυτές τις χώρες.

Οι παράλληλες εκδηλώσεις
1. Κινηματογραφικά αφιερώματα
o Νέοι ταλαντούχοι δημιουργοί – μεγάλες παραδοσιακές σχολές: Οι αισθητικές τάσεις στο animation στη Ρωσία.
o Σύγχρονες τάσεις στο ευρωπαϊκό κινούμενο σχέδιο: Βέλγιο και Γαλλία.
o Τα παιδιά και οι νέοι στην παλαιά και στη σημερινή Κίνα. o Τα παιδιά και οι νέοι σήμερα στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.
o Παραβατικότητα: Οι νέοι αρνούνται την κοινωνία ή η κοινωνία τους νέους;

2. CINE-μαθήματα. Προβολές ταινιών, αναλύσεις, εργαστήρια.

3. Μαθήματα στο σκοτάδι. Παρουσιάσεις εργαστηρίων για τη χρήση των νέων τεχνολογιών στον κινηματογράφο και στην εκπαιδευτική διαδικασία.

4. Θεσμοθέτηση και στην Ελλάδα του Κινηματογράφου για Παιδιά και Νέους τώρα! Ανάπτυξη της παραγωγής και στήριξη της διανομής σήμερα! Το Φεστιβάλ Ολυμπίας διοργανώνει ημερίδα με το παραπάνω θέμα στο οποίο παρουσιάζει εμπεριστατωμένη μελέτη για την αναγκαιότητα και την τεράστια χρησιμότητα της θεσμοθέτησης και στη χώρα μας – όπως σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες – του Κινηματογράφου για Παιδιά και Νέους. Θα υπάρξουν εισηγήσεις από στελέχη του Φεστιβάλ καθώς και από Έλληνες και ξένους επαγγελματίες και θεσμικούς παράγοντες.

5. Η Ηλεία Πανευρωπαϊκό Κέντρο για τη Νεανική Οπτικοακουστική Έκφραση και Δημιουργία. Τα στελέχη του Φεστιβάλ Ολυμπίας, θα παρουσιάσουν σε ξένους ειδικούς το σχέδιο του «Πανευρωπαϊκού Κέντρου για την Νεανική Οπτικοακουστική Έκφραση και Δημιουργία» με έδρα τον Πύργο Ηλείας και θα προσδιορίσουν τον τρόπο συνεργασίας.

6. Εκθέσεις- μουσικές και θεατρικές παραστάσεις –εργαστήρια – δρώμενα – εκπλήξεις.

Περισσότερες πληροφορίες στα τηλέφωνα 2108664470 (Αθήνα) και 2621081172 (Πύργος)

Ενημέρωση για Σχολεία και Εκπαιδευτικούς

Σας πληροφορούμε ότι το Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων με την υπαρ. 129135/Γ7 εγκύκλιό του της 19/10/2009 ενημερώνει όλα τα σχολεία της χώρας για τη διεξαγωγή του 12ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους και της 9ης Camera Zizanio που θα πραγματοποιηθούν από τις 4 ως τις 12 Δεκεμβρίου 2009 στον Πύργο της Ηλείας και καλεί τους διευθυντές των σχολείων να διευκολύνουν τη συμμετοχή των παιδιών στις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ (προβολές, εργαστήρια κλπ).

Κατά συνέπεια, όσα σχολεία επιθυμούν να μεταβούν στον Πύργο παρακαλούνται να επικοινωνήσουν με τα γραφεία του Φεστιβάλ στον Πύργο (τηλ. 2621081172, e-mail kidfest@otenet.gr) ή στην Αθήνα (τηλ. 2108664470, e-mail festival@olympiafestival.gr, olyffest@otenet.gr) και να ζητήσουν πληροφορίες για το πρόγραμμα των εκδηλώσεων, τη μετάβαση και διαμονή τους κλπ.

Ο συνδυασμός των μοναδικών προβολών με τις ποιοτικές ταινίες για παιδιά και νέους και των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων του Φεστιβάλ, με μια επίσκεψη στην Αρχαία Ολυμπία αποτελεί ευκαιρία για μια ιδανική εκπαιδευτική εκδρομή.

- Στην τελική ευθεία για την 9η Camera Zizanio

Παράλληλα με το 12ο Φεστιβάλ διοργανώνεται και η Ευρωπαϊκή Συνάντηση Νεανικής Οπτικοακουστικής Δημιουργίας Camera Zizanio. Στην 9η διοργάνωσή της η Camera Zizanio καθιερώνεται σαν η σημαντικότερη εκδήλωση της νεανικής οπτικοακουστικής δημιουργίας και έκφρασης στην Ελλάδα και την Ευρώπη.
Οι συμμετοχές ταινιών αναμένεται να ξεπεράσουν τις 350 αγγίζοντας νέα ρεκόρ. Παράλληλα οι καινοτομίες με τη χρήση νέων τεχνολογιών θα είναι ένα από τα δυνατότερα σημεία της φετινής διοργάνωσης. Μικτές ομάδων ομάδες νέων από την Ελλάδα και το εξωτερικό χρησιμοποιώντας το ίντερνετ με καθημερινά δημοσιεύματα στο blog, βίντεο και ζωντανές μεταδόσεις θα δώσουν μια παγκόσμια διάσταση στη διοργάνωση. Οι διαγωνιζόμενες ταινίες θα προβάλλονται ταυτόχρονα και ιντερνετικά! Και για πρώτη φορά φέτος τα κινηματογραφικά εργαστήρια, που αποτελούν από το ξεκίνημα βασικό κορμό της διοργάνωσης, περνούν σε νέα διάσταση: παιδιά (από τη Ρουμανία) θα διδάξουν κινούμενο σχέδιο σε ομηλίκους τους στην Ελλάδα!

Περισσότερες πληροφορίες στα τηλέφωνα 2108664470 (Αθήνα) και 2621081172 (Πύργος)

Κυριακάτικα Απογεύματα στο Ciné Φιλίπ
7ο ΕΤΟΣ (Νοέμβριος 2009 – Μάιος 2010)

Για έβδομη συνεχή χρονιά συνεχίζεται το αγαπημένο πρόγραμμα των παιδιών και των νέων (και όχι μόνον) ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΑ ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΑ ΣΤΟ ΣΙΝΕ ΦΙΛΙΠ, το οποίο είναι σχεδιασμένο από το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους, με την υποστήριξη της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς. Η παραγωγή είναι του ΝΕΑΝΙΚΟΥ ΠΛΑΝΟΥ.
25 Κυριακές ( 15 Νοεμβρίου 2009 έως 16 Μαΐου 2010) στις 4 το απόγευμα και με εισιτήριο μόνο 2,50 ευρώ για τα παιδιά και τους συνοδούς τους, στο κινηματογρα-φικό στέκι των πιτσιρικάδων της πρωτεύουσας, στο Cine ΦΙΛΙΠ (Θάσου 11 – Πλ. Αμερικής, τηλ. 210-8612476) θα προβάλλεται μια αριστουργηματική ταινία για παιδιά και νέους.
Παράλληλα: εργαστήρια, σεμινάρια, μουσική, συζητήσεις.

ΤΑ AUDIOBOOKS ΗΡΘΑΝ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Τα audiobooks στο εξωτερικό είναι πλέον μέρος τη καθημερινότητας τους. Βλέπεις κόσμο στα μετρό, τα λεωφορεία, σε πάρκα, να ακούν τα βιβλία αντί να τα διαβάζουν. Όπως επίσης σε αεροπλάνα κι αυτοκίνητα. Στην Αμερική ένας στους 4 διαβάζει «ακουστικά» ενώ ήδη στη Γερμανία κυκλοφορούν στα βιβλιοπωλεία 17.000 audiobooks.
Οι πιο πολλοί αναγνώστες είναι μικρής ηλικίας κι αυτό το δικαιολογείς αφού υπάρχει και μεγαλύτερη σχέση με την τεχνολογία δηλαδή itunes , ipod κτλ αφού πρόκειται για αρχεία ήχουν που είναι συμβατά με mp3, cd players, ηλεκτρονικούς υπολογιστές, κινητά τηλέφωνα, iΡod και iΡhone μέσω του iΤunes.
Το νέο είναι ότι ήρθαν επιτέλους και στην Ελλάδα. Πλέον όχι μόνο οι νέοι αλλά εκείνοι που έχουν προβλήματα όρασης, οι ηλικιωμένοι, δυσλεκτικοί αλλά και όσοι έχουν οποιοδήποτε πρόβλημα στο να διαβάζουν ένα έντυπο βιβλίο θα έχουν τη δυνατότητα να μπουν στον κόσμο της λογοτεχνίας βάζοντας ακουστικά. Αρκετοί συγγραφείς δε συμφωνούν και δηλώνουν ότι δε θα διάβαζαν πότε ένα βιβλίο μ' αυτό τον τρόπο, άλλοι φοβούνται ότι απειλούνται σοβαρά τα κανονικά βιβλία και κάποιοι συμφωνούν. Όπως και να 'χει δε μπορείς να σταματήσει την τεχνολογία να εξελίσσεται κι όταν σε διευκολύνει καλό θα ήταν να προσαρμόζεσαι στα νεα δεδομένα. Καλή ακουστική ανάγνωση!

Η ΛΙΣΤΑ ΤΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΑΝΑΓΝΩΣΤΩΝ ΤΟΥ ΕΚΕΒΙ

Βγήκε η «βραχεία λίστα» για το Βραβείο Αναγνωστών 2009. Το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) ξεκινά από σήμερα τη διαδικασία ψηφοφορίας για την ανάδειξη του αγαπημένου ελληνικού μυθιστορήματος της χρονιάς.

Η «βραχεία λίστα» των 15 βιβλίων που κατήρτισαν με την ψήφο τους μέλη Λεσχών Ανάγνωσης από τις 230 που λειτουργούν σ’ όλη την Ελλάδα και την Κύπρο, είναι η εξής (με αλφαβητική σειρά, σύμφωνα με το επώνυμο κάθε συγγραφέα):

1. Κόκκινο στην πράσινη γραμμή του Βασίλη Γκουρογιάννη, εκδόσεις Μεταίχμιο (στείλτε ΒΑ 1 στο 54160).
2. Το τέλος του χρόνου καθυστέρησε του Φίλιππου Δ. Δρακονταειδή, εκδόσεις Μεταίχμιο (στείλτε ΒΑ 2 στο 54160).
3. Το πάθος χιλιάδες φορές της Ζυράννας Ζατέλη, εκδόσεις Καστανιώτη (στείλτε ΒΑ 3 στο 54160).
4. Οι αλήθειες των άλλων του Νίκου Θέμελη, εκδόσεις Κέδρος.
(στείλτε ΒΑ 4 στο 54160).
5. Ξιφίρ Φαλέρ της Αθηνάς Κακούρη, εκδόσεις Καστανιώτη.
(στείλτε ΒΑ 5 στο 54160).
6. Φίλοι και εραστές του Θοδωρή Καλλιφατίδη, εκδόσεις Γαβριηλίδη.
(στείλτε ΒΑ 6 στο 54160).
7. Ιμαρέτ του Γιάννη Καλπούζου, εκδόσεις Μεταίχμιο.
(στείλτε ΒΑ 7 στο 54160).
8. Ο βιολονίστας του Κώστα Καρακάση, εκδόσεις Ψυχογιός.
(στείλτε ΒΑ 8 στο 54160).
9. Ο μύθος του Ηρακλή Σπίλου του Νίκου Κουνενή, εκδόσεις Μεταίχμιο.
(στείλτε ΒΑ 9 στο 54160).
10. Υγρό φεγγαρόφωτο της Μαρίας Λαμπαδαρίδου-Πόθου, εκδόσεις Κέδρος (στείλτε ΒΑ 10 στο 54160).
11. Οι οδοιπόροι της καρδιάς της Εύας Ομηρόλη, εκδόσεις Λιβάνης (στείλτε ΒΑ 11 στο 54160).
12. Αν ήταν όλα... αλλιώς της Αλκυόνης Παπαδάκη, εκδόσεις Καλέντης (στείλτε ΒΑ 12 στο 54160).
13. Όλα βαίνουν καλώς εναντίον μας του Γιώργου Σκαμπαρδώνη, εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα (στείλτε ΒΑ 13 στο 54160).
14. Για να δει τη θάλασσα της Ευγενίας Φακίνου, εκδόσεις Καστανιώτη (στείλτε ΒΑ 14 στο 54160).
15. Λόγια φτερά του Χρήστου Χωμενίδη, εκδόσεις Πατάκη (στείλτε ΒΑ 15 στο 54160).

Το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου προσκαλεί το αναγνωστικό κοινό να επιλέξει, από 11 Νοεμβρίου έως τη Δευτέρα 7 Δεκεμβρίου 2009, το αγαπημένο βιβλίο της χρονιάς, ανάμεσα στα δεκαπέντε της βραχείας λίστας.
Με την ψήφο τους οι αναγνώστες συμμετέχουν κατά 50% στο τελικό αποτέλεσμα ενώ το υπόλοιπο 50% βγαίνει από τις ψήφους που έχουν ήδη δώσει οι Λέσχες Ανάγνωσης.
Υπενθυμίζουμε ότι το 2005 το αναγνωστικό κοινό βράβευσε την Ευγενία Φακίνου για το βιβλίο της «Η μέθοδος της Ορλεάνης», το 2006 τη Ρέα Γαλανάκη για το βιβλίο της «Αμίλητα βαθιά νερά», το 2007 τον Ανδρέα Μήτσου για το βιβλίο του «Ο κύριος Επισκοπάκης» και το 2008 τον Δημήτρη Μπουραντά για το βιβλίο του «Όλα σου τα ‘μαθα μα ξέχασα μια λέξη».

Info:Πότε ψηφίζετε: 11 Νοεμβρίου - 7 Δεκεμβρίου 2009.
Πώς ψηφίζετε: Στείλτε με sms (χρέωση απλού μηνύματος) τον κωδικό που αντιστοιχεί στο βιβλίο της επιλογής σας, στο 54160.
Κάθε αναγνώστης έχει δικαίωμα για μία μόνο ψήφο.Η ψήφος σας καταχωρείται αυτόματα.

«Έσβησε» η Έλλη Παππά

Μια αγωνίστρια της Αριστεράς, μια από τις σημαντικότερες μορφές της αντιδικτατορικής δράσης, έφυγε από τη ζωή. Ο λόγος για την Έλλη Παππά, η οποία «έσβησε» τα ξημερώματα, σε ηλικία 89 ετών. Η κηδεία της Έλλης Παππά θα είναι πολιτική και θα γίνει στο Γ΄ Νεκροταφείο. Η αγωνίστρια Έλλη θα ταφεί δίπλα στον σύντροφο της ζωής της, Νίκο Μπελογιάννη.
Η Έλλη Ιωαννίδη της ιστορίας, η Έλλη Παππά, δημοσιογράφος και συγγραφέας, η μαχήτρια της Αριστεράς, αντιπροσωπεύει έναν ολόκληρο κόσμο που «βούτηξε βαθιά στα νερά» του 20ου αιώνα. Αποχαιρέτησε τον αιώνα της, για να συναντήσει τον 21ο με την ίδια κριτική συγκροτημένη σκέψη που την χαρακτήριζε και την διαφοροποιούσε από πολλούς της γενιάς της. Στόχος της, όπως η ίδια έλεγε, «η κάθαρση της μαρξιστικής σκέψης από τις σταλινικές στρεβλώσεις».

Πραγματοποίησε μελέτες για την αρχαία ελληνική φιλοσοφία, όπως «Ο Πλάτωνας στην εποχή μας» και η «Σπουδή στο θέμα της Ελευθερίας - Η έννοια της ελευθερίας στον προσωκρατικό υλισμό», και μελέτες για τον μαρξισμό και τον λενινισμό, όπως ο «Μύθος και ιδεολογία στη ρωσική επανάσταση -οδοιπορικό από το ρωσικό αγροτικό λαϊκισμό στο λαϊκισμό του Στάλιν» και «Ο Λένιν χωρίς λογοκρισία και εκτός μαυσωλείου». Οι μαρτυρίες της σε χειρόγραφα από τη φυλακή, διηγήματα και θεατρικά που επίσης έγραψε έγκλειστη στις φυλακές Αβέρωφ πάνω από μια δεκαετία, δημοσιευμένα και αδημοσίευτα άρθρα της στον παράνομο Τύπο αι αργότερα στις εφημερίδες και στα περιοδικά της μεταπολίτευσης όπου εργάστηκε, αναδεικνύουν το ανήσυχο πνεύμα της.

Επαγγελματικά δούλεψε στις εφημερίδες «Έθνος», «Μακεδονία» και στο περιοδικό «Γυναίκα» έως το 1990, οπότε και αφιερώθηκε αποκλειστικά στο συγγραφικό της έργο. Τα τελευταία πολιτικά βιβλία της είναι «Αποχαιρετισμός στον αιώνα μου» (εκδόσεις Κέδρος) και «Μακιαβέλι ή Μαρξ» (εκδόσεις Άγρα), κυκλοφόρησαν το 2006. Το αρχείο της Έλλης Παππά φυλάσσεται στο Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α).

Η έκθεση βιβλίου Βελιγραδίου τιμάει την Ελλάδα

Με την Ελλάδα τιμώμενη χώρα ετοιμάζεται να ανοίξει τις πύλες της η 54η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Βελιγραδίου (26 Οκτωβρίου έως 1 Νοεμβρίου 2009). Μία από τις μεγαλύτερες εκθέσεις βιβλίου των Βαλκανίων που φιλοξενεί 800 εκθέτες από όλο τον κόσμο και δέχεται περισσότερους από 200.000 επισκέπτες.Η Σερβία, χώρα με μεγάλη εκδοτική και λογοτεχνική παράδοση (Ιβο Άντριτς, Ντανίλο Κις, Μίλοραντ Πάβιτς οι πιο«διεθνείς») δείχνει εμφανές ενδιαφέρον για την ελληνική λογοτεχνία. Είναι ενδεικτικό ότι στο διάστημα 2003-2009 κυκλοφόρησαν περισσότεροι από 150 τίτλοι ελληνικών βιβλίων μεταφρασμένων στα σερβικά: 50 τίτλοι αρχαιοελληνικής γραμματείας, 2 βυζαντινής γραμματείας, 50 σύγχρονης λογοτεχνίας, αλλά και 50 βιβλία που αφορούν την Ορθοδοξία. Το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού έχει ορίσει το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) υπεύθυνο για την οργάνωση και υλοποίηση του έργου «Ελλάδα τιμώμενη χώρα στη ΔΕΒ Βελιγραδίου» -όπως κάθε φορά που η Ελλάδα είναι τιμώμενη χώρα- και έχει εγκρίνει για την ελληνική συμμετοχή στο Βελιγράδι προϋπολογισμό ύψους 100.000 ευρώ. Το έργο πραγματοποιείται με τη συνεργασία των Ελλήνων εκδοτών και συγγραφέων και την υποστήριξη της Ελληνικής Πρεσβείας στο Βελιγράδι. Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εκδοτών Βιβλιοπωλών (ΠΟΕΒ) και ο Σύνδεσμος Εκδοτών Βιβλίου (ΣΕΚΒ) θα βρίσκονται δια των εκπροσώπων τους στο Βελιγράδι. Συμμετέχουν επίσης το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ), ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού (ΕΟΤ), το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων (ΤΑΠ) και το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού (ΙΜΕ).
Το πολιτιστικό πρόγραμμα της τιμώμενης χώρας περιλαμβάνει:
-Παρουσιάσεις βιβλίων, ομιλίες, συζητήσεις, παιδικά εργαστήρια, προβολές ντοκιμαντέρ, καθώς και «τρισδιάστατες» προβολές ντοκιμαντέρ με θέμα «Η Αρχαία Αγορά» από το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Σημαντική η παρουσία δεκατριών Ελλήνων συγγραφέων που συμμετέχουν στο πολιτιστικό πρόγραμμα. Πρόκειται για συγγραφείς που το έργο τους δεν είναι άγνωστο στη Σερβία: είτε τα βιβλία τους μεταφράστηκαν και κυκλοφορούν τον τελευταίο χρόνο στα σερβικά, είτε έχουν διακριθεί με βραβεία στη Σερβία, ή υπήρξαν υποψήφιοι για το BALKANIKA.
-Συγκεκριμένα συμμετέχουν: οι συγγραφείς Δημήτρης Νόλλας, Τάκης Θεοδωρόπουλος, Νίκος Παναγιωτόπουλος, Αλέξης Σταμάτης, Ελενα Χουζούρη, Δημήτρης Μίγγας, Κώστας Ασημακόπουλος, ο πανεπιστημιακός Χρήστος Γιανναράς, οι ποιητές Μαρία Λαϊνά και Νάσος Βαγενάς, οι συγγραφείς παιδικού βιβλίου Βάσω Ψαράκη και Χαρά Γιαννακοπούλου. Το Δ.Σ. του ΕΚΕΒΙ θα εκπροσωπήσει ο συγγραφέας και ακαδημαϊκός Θανάσης Βαλτινός ο οποίος και θα απευθύνει χαιρετισμό στην επίσημη τελετή εγκαινίων της ΔΕΒ Βελιγραδίου. -Το πολιτιστικό πρόγραμμα της τιμώμενης χώρας πλαισιώνεται από παράλληλες εκδηλώσεις: Η Ταινιοθήκη του Βελιγραδίου έχει επιμεληθεί το αφιέρωμα «Η Ελληνική λογοτεχνία στο σινεμά» με προβολές διεθνών κινηματογραφικών παραγωγών εμπνευσμένων από την αρχαία ελληνική δραματολογία και από το έργο του Καζαντζάκη ενώ η Εστία του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού στο Βελιγράδι διοργανώνει έκθεση λευκωμάτων με θέμα «Φωτογραφικό Οδοιπορικό στην Ελλάδα». -Επίσης, το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο του Ι.Μ. Kolarac θα οργανώσει διαλέξεις για την ελληνική λογοτεχνία με ομιλητές διδάσκοντες του Τμήματος Νεοελληνικών Σπουδών της Φιλολογικής Σχολής Βελιγραδίου.
Στο Ελληνικό Περίπτερο, στο επίκεντρο της Έκθεσης, θα παρουσιαστεί η σύγχρονη ελληνική βιβλιοπαραγωγή χωρισμένη σε οκτώ θεματικές ενότητες: 1. Αρχαία Ελλάδα, 2.Μυθοπλασία: Μυθιστόρημα - Διηγήματα - Αστυνομικό μυθιστόρημα - Θέατρο, 3. Ποίηση, 4. Παιδικό βιβλίο, 5.Θεματικές ενότητες: Λευκώματα - Επιστήμες του Ανθρώπου -Ιστορία - Γαστρονομία, 6. Μεταφρασμένα ελληνικά βιβλία στα σερβικά, 7. Εκδόσεις εκμάθησης Ελληνικής γλώσσας για ξένους-Λεξικά, 8. Ορθοδοξία. Παράλληλα με την έκθεση βιβλίου στο Ελληνικό Περίπτερο παρουσιάζονται και άλλες ενδιαφέρουσες πτυχές του ελληνικού λογοτεχνικού -και όχι μόνο- πολιτισμού: Έκθεση με έργα του γνωστού σκιτσογράφου Αρκά που με το ιδιότυπο χιούμορ του έχει κερδίσει το ενδιαφέρον των Σέρβων αναγνωστών. Τέσσερα βιβλία του «Ο Θεός αγαπάει τον κλέφτη», «Κακές παρέες», «Ένα ποντίκι στη σούπα μου», «Γιατρέ, έχω ένα βάρος», έχουν κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Paradigma το 2004 με μεγάλη επιτυχία. -Έκθεση με έξι πρωτότυπα έργα των Ελλήνων εικονογράφων που ήταν υποψήφιοι για το βραβείο Άντερσεν, θα εκτεθούν στην ενότητα για το Παιδικό Βιβλίο: πρόκειται για τους Βάσω Ψαράκη (υποψήφια το 2006), Βασίλη Παπατσαρούχα (υποψήφιος το 2008) και Διατσέντα Παρίση (υποψήφια για το 2010). -Ηχογραφημένες απαγγελίες στίχων των βραβευμένων με Νόμπελ Ελλήνων ποιητών Οδυσσέα Ελύτη και Γιώργο Σεφέρη, θα έχουν την ευκαιρία να ακούσουν οι επισκέπτες του Ελληνικού Περιπτέρου στην ενότητα της Ποίησης. -Προβολές ντοκιμαντέρ θα πραγματοποιούνται καθημερινά στο Ελληνικό Περίπτερο δημιουργώντας οπτικές γέφυρες ανάμεσα στις λογοτεχνικές εκδηλώσεις. Πρόκειται για τη σειρά «Προορισμοί στην Ελλάδα» του ΕΟΤ και «Ελληνικά Μοναστήρια» της Αγιορείτικης Εστίας. Ο Έφηβος των Αντικηθύρων, θα καλωσορίζει τους επισκέπτες στην είσοδο του περιπτέρου -στην ενότητα για την Αρχαία Ελλάδα- σε εξαιρετικό αντίγραφο που προσέφερε το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων (ΤΑΠ).

Το Ελληνικό Περίπτερο θα φιλοξενήσει επίσης, σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο με βιβλιοθήκες, τους Έλληνες εκδότες που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση του ΕΚΕΒΙ. Σαράντα συνολικά εκδότες θα συμμετάσχουν με βιβλία τους στην Έκθεση, εννιά από τους οποίους θα παραστούν οι ίδιοι στο Βελιγράδι: Εστία, Μίλητος, Μεταίχμιο, Α. Μαλλιάρης-Παιδεία, Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων (ΤΑΠ), Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού (ΙΜΕ), Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ), Αγιορείτικη Εστία, Εταιρία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του παιδιού και του Εφήβου (ΕΨΥΠΕ).

ΤΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΗΣ ΣΤΟΑΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ Οκτώβριος – Δεκέμβριος 2009

5 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
Η διδασκαλία της γλώσσας στο Σχολείο. θεωρία, μέθοδος, βιβλία, προβλήματα, παραδείγματαΓεώργιος Μπαμπινιώτης Ομότιμος και επίτιμος καθηγητής Γλωσσολογίας και τ. Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών
Τα μαθήματα θα πραγματοποιηθούν τη Δευτέρα 12, 19 και 26 Οκτωβρίου και ώρα 17.30-19.00 και το Σάββατο 31 Οκτωβρίου και 7 Νοεμβρίου και ώρα 12.00-13.30

10 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ
Οδυσσέας Ελύτης: Η ποίηση, η γλώσσα, η τέχνη του
Γεώργιος ΜπαμπινιώτηςΟμότιμος και επίτιμος καθηγητής Γλωσσολογίας και τ. Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών (Συντονιστής τής ενότητας)
Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται κάθε Τρίτη και ώρα 17.00-18.30 Το μάθημα της Τρίτης 17 Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 21 Νοεμβρίου και ώρα 12.00-13.30

5 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
Το βιβλίο και οι βιβλιοθήκες: Ιστορική - πολιτισμική - βιβλιολογική προσέγγιση
Κώστας ΣτάικοςΙστορικός τού βιβλίου, αρχιτέκτων εσωτερικών χώρων(Συντονιστής τής ενότητας)
Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται κάθε Τρίτη και ώρα 19.30-21.00

10 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ
Πώς ζουν τα μνημεία στα χέρια τού σημερινού ανθρώπου;
Βασίλης ΛαμπρινουδάκηςΚαθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών
Μανόλης Κορρές Καθηγητής Ιστορίας τής Αρχιτεκτονικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου
(Συντονιστές τής Ενότητας)
Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται κάθε Τετάρτη και ώρα 17.30-19.00 Το μάθημα της Τετάρτης 28 Οκτωβρίου, λόγω τού εορτασμού της εθνικής επετείου, θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 31 Οκτωβρίου και ώρα 10.00-11.30

5 ΜΑΘΗΜΑΤΑγια τη φύση, την αξιολόγηση και την καλλιέργεια της δημιουργικής σκέψης στο Σχολείο και στην Οικογένεια: Πρακτικές εφαρμογές
Ιωάννης Ν. ΠαρασκευόπουλοςΟμότιμος καθηγητής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών
(Συντονιστής τής ενότητας)
Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται κάθε Τετάρτη και ώρα 19.30-21.00

5 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις (1889-1982): Προτάσεις - εφαρμογές - προοπτική
Αλέξης ΔημαράςΙστορικός της Εκπαίδευσης, επίτιμος διδάκτωρ των Πανεπιστημίων Αθηνών και Πατρών
(Συντονιστής τής ενότητας)
Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται κάθε Πέμπτη και ώρα 17.00-18.30

30 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΝΟΜΗ ΤΟΥ ΒΡΑΒΕΙΟΥ ΝΟΜΠΕΛ ΣΤΟΝ ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ (18/10/1979)

Σήμερα συμπληρώνονται 30 χρόνια από την την απονομή του Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Οδυσσέα Ελύτη από τη Σουηδική Ακαδημία.

Διαβάστε παρακάτω το λόγο του Ελύτη κατά την την τελετή της απονομής και θαυμάστε το μεγαλείο του ανθρώπου και συγκρίνετέ το με τη ρηχότητα των σημερινών νεοελλήνων.

Ο Λόγος του Οδυσσέα Ελύτη κατά την τελετή απονομής του Νόμπελ Λογοτεχνίας

«Ας μου επιτραπεί, παρακαλώ, να μιλήσω στο όνομα της φωτεινότητας και της διαφάνειας.
Επειδή οι ιδιότητες αυτές είναι που καθορίσανε τον χώρο μέσα στον οποίο μου ετάχθη να μεγαλώσω και να ζήσω. Και αυτές είναι που ένιωσα, σιγά-σιγά, να ταυτίζονται μέσα μου με την ανάγκη να εκφρασθώ.
Είναι σωστό να προσκομίζει κανείς στην τέχνη αυτά που του υπαγορεύουν η προσωπική του εμπειρία και οι αρετές της γλώσσας του.
Πολύ περισσότερο όταν οι καιροί είναι σκοτεινοί και αυτό που του υπαγορεύουν είναι μια όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ορατότητα.

Δεν μιλώ για τη φυσική ικανότητα να συλλαμβάνει κανείς τ' αντικείμενα σ' όλες τους τις λεπτομέρειες αλλά για τη μεταφορική, να κρατά την ουσία τους και να τα οδηγεί σε μια καθαρότητα τέτοια που να υποδηλώνει συνάμα την μεταφυσική τους σημασιολογία.
Ο τρόπος με τον οποίο μεταχειρίστηκαν την ύλη οι γλύπτες της Κυκλαδικής περιόδου, που έφτασαν ίσια-ίσια να ξεπεράσουν την ύλη, το δείχνει καθαρά. Οπως επίσης, ο τρόπος που οι εικονογράφοι του Βυζαντίου επέτυχαν από το καθαρό χρώμα να υποβάλλουν το «θείο».
Μια τέτοια, διεισδυτική και συνάμα μεταμορφωτική, επέμβαση, μέσα στην πραγματικότητα επεχείρησε πιστεύω ανέκαθεν και κάθε υψηλή ποίηση.

Οχι ν' αρκεστεί στο «νυν έχον» αλλά να επεκταθεί στο «δυνατόν γενέσθαι».

Κάτι που, είναι η αλήθεια, δεν εκτιμήθηκε πάντοτε. Ισως γιατί οι ομαδικές νευρώσεις δεν το επέτρεψαν. Ισως γιατί ο ωφελιμισμός δεν άφησε τα μάτια των ανθρώπων ανοιχτά όσο χρειάζεται. Η ομορφιά και το φως συνέβη να εκληφθούν άκαιρα ή ανώδυνα. Και όμως. Η διεργασία που απαιτείται για να φτάσει κανείς στο σχήμα του Αγγέλου είναι, πιστεύω πολύ πιο επώδυνη από την άλλη που εκμαιεύει όλων των λογιών τους Δαιμόνους.
Βέβαια υπάρχει το αίνιγμα. Βέβαια υπάρχει το μυστήριο.
Αλλά το μυστήριο δεν είναι μια σκηνοθεσία που επωφελείται από τα παιχνίδια της σκιάς και του σκότους για να μας εντυπωσιάσει απλώς. Είναι αυτό που εξακολουθεί να παραμένει μυστήριο και μέσα στο απόλυτο φως. Είναι τότε που προσλαμβάνει την αίγλη εκείνη που ελκύει και που την ονομάζουμε ομορφιά. Την ομορφιά που είναι μια οδός -η μόνη ίσως οδός- προς το άγνωστο μέρος του εαυτού μας, προς αυτό που μας υπερβαίνει. Επειδή αυτό είναι στο βάθος η ποίηση: η τέχνη να οδηγείσαι και να φτάνεις προς αυτό που σε υπερβαίνει.
Από τα μυριάδες μυστικά σήματα, που μ' αυτά είναι διάσπαρτος ο κόσμος και που αποτελούν άλλες τόσες συλλαβές μιας άγνωστης γλώσσας, να συνθέσεις λέξεις και από τις λέξεις φράσεις που η αποκρυπτογράφησή τους να σε φέρνει πιο κοντά στην βαθύτερη αλήθεια.

Πού λοιπόν βρίσκεται σε έσχατη ανάλυση η αλήθεια; Στην φθορά και στον θάνατο που διαπιστώνουμε κάθε μέρα γύρω μας ή στη ροπή που μας ωθεί να πιστεύουμε ότι αυτός ο κόσμος είναι ακατάλυτος και αιώνιος; Είναι φρόνιμο ν' αποφεύγουμε τις μεγαλεπήβολες εκφράσεις, το ξέρω. Οι κατά καιρούς κοσμολογικές θεωρίες τις χρησιμοποίησαν, ήρθαν σε σύγκρουση, ακμάσανε, πέρασαν. Η ουσία όμως έμεινε, μένει. Και η ποίηση, που εγείρεται στο σημείον όπου ο ορθολογισμός καταθέτει τα όπλα του για να τ' αναλάβει εκείνη και να προχωρήσει μέσα στην απαγορευμένη ζώνη, ελέγχεται να είναι ίσια-ίσια εκείνη που προσβάλλεται λιγότερο από τη φθορά. Διασώζει σε καθαρή μορφή τα μόνιμα, τα βιώσιμα στοιχεία που καταντούν δυσδιάκριτα μέσα στο σκότος της συνείδησης όπως τα φύκια μέσα στους βυθούς των θαλασσών.

Να γιατί μας χρειάζεται η διαφάνεια. Για να διακρίνουμε τους κόμπους στο νήμα που μες από τους αιώνες τεντώνεται και μας βοηθεί να σταθούμε όρθιοι πάνω σ' αυτή τη γη.

Από τον Ηράκλειτο έως τον Πλάτωνα και από τον Πλάτωνα έως τον Ιησού διακρίνουμε αυτό το «δέσιμο» που φτάνει κάτω από διάφορες μορφές ως τις ημέρες μας και που μας λέει περίπου το ίδιο: ότι εντός του κόσμου τούτου εμπεριέχεται και με τα στοιχεία του κόσμου τούτου ανασυντίθεται ο άλλος κόσμος, ο «πέραν» η δεύτερη πραγματικότητα η υπερτοποθετημένη επάνω σ' αυτήν όπου παρά φύσιν ζούμε. Είναι μια πραγματικότητα που τη δικαιούμαστε και που από δική μας ανικανότητα δεν αξιωνόμαστε.

Δεν είναι διόλου τυχαίο ότι σε εποχές υγιείς το κάλλος ταυτίσθηκε με το αγαθόν και το αγαθόν με τον Ηλιο. Κατά το μέτρο που η συνείδηση καθαίρεται και πληρούται με φως, τα μελανά σημεία υποχωρούν και σβήνουν αφήνοντας κενά που -όπως ακριβώς στους φυσικούς νόμους- τα αντίθετά τους έρχονται να πληρώσουν τη θέση τους.

Κι αυτό, με τέτοιον τρόπο που τελικά το δημιουργημένο αποτέλεσμα να στηρίζεται και στις δύο πλευρές, θέλω να πω στο «εδώ» και στο «επέκεινα». Ο Ηράκλειτος δεν είχε ήδη μιλήσει για μιαν «εκ των διαφερόντων καλλίστην αρμονίην»; Εάν είναι ο Απόλλων ή η Αφροδίτη, ο Χριστός ή η Παναγία, που ενσαρκώνουν και προσωποποιούν την ανάγκη να δούμε υλοποιημένο εκείνο που σε ορισμένες στιγμές διαισθανόμαστε, δεν έχει σημασία. Σημασία έχει η αναπνοή της αθανασίας που μας επιτρέπουν. Η ποίηση οφείλει, κατά την ταπεινή μου γνώμη, πέραν από συγκεκριμένα δόγματα, να επιτρέπει αυτή την αναπνοή.

Πως να μην αναφερθώ εδώ πέρα στον Φρειδερίκο Χαίλντερλιν, τον μεγάλο ποιητή που με το ίδιο πνεύμα εστράφηκε προς τους Θεούς του Ολύμπου και προς τον Ιησού; Η σταθερότητα που έδωσε σ' ένα είδος οράματος είναι ανεκτίμητη. Και η έκταση που μας αποκάλυψε μεγάλη. Θα έλεγα τρομακτική. Αυτή άλλωστε είναι που τον έκανε, όταν μόλις ακόμη άρχιζε το κακό που σήμερα μας πλήττει, ν' ανακράξει: Wozu Dichter in durftiger Zeit!
Οι καιροί φευ εστάθηκαν ανέκαθεν για τον άνθρωπο durftiger. Αλλά και η ποίηση ανέκαθεν λειτουργούσε. Δύο φαινόμενα προορισμένα να συνοδεύουν την επίγεια μοίρα μας και που το ένα τους αντισταθμίζει το άλλο. Πως αλλιώς. Αφού και η νύχτα και τ' άστρα εάν μας γίνονται αντιληπτά είναι χάρη στον ήλιο.

Με τη διαφορά ότι ο ήλιος, κατά τη ρήση του αρχαίου σοφού, εάν υπερβεί τα μέτρα καταντά «ύβρις». Χρειάζεται να βρισκόμαστε στη σωστή απόσταση από τον ηθικόν ήλιο, όπως ο πλανήτης μας από τον φυσικόν ήλιο, για να γίνεται η ζωή επιτρεπτή. Μας έφταιγε άλλοτε η αμάθεια. Σήμερα μας φταίει η μεγάλη γνώση. Δεν έρχομαι μ' αυτά που λέω να προστεθώ στην μακρά σειρά των επικριτών του τεχνικού μας πολιτισμού. Μια σοφία παλαιή όσο και η χώρα που μ' εξέθρεψε, μ' εδίδαξε να δέχομαι την εξέλιξη, να χωνεύω την πρόοδο μαζί με όλα της τα παρεπόμενα, όσο δυσάρεστα και αν μπορεί να είναι αυτά.

Τότε όμως η ποίηση; Τί αντιπροσωπεύει μέσα σε μια τέτοια κοινωνία; Απαντώ: τον μόνο χώρο όπου η δύναμη του αριθμού δεν έχει πέραση. Και ακριβώς, η εφετινή απόφασή σας να τιμήσετε στο πρόσωπό μου την ποίηση μιας μικρής χώρας δείχνει σε πόσο αρμονική ανταπόκριση βρίσκεστε με την χαριστική αντίληψη της τέχνης, την αντίληψη ότι η τέχνη είναι η μόνη εναπομένουσα πολέμιος της ισχύος που κατήντησε να έχει στους καιρούς μας η ποσοτική αποτίμηση των αξιών.

Είναι, το ξέρω, άτοπο ν' αναφέρεται κανείς σε προσωπικές περιπτώσεις. Και ακόμη πιο άτοπο να παινά το σπίτι του. Είναι όμως κάποτε απαραίτητο, στο βαθμό που αυτά βοηθούν να δούμε πιο καθαρά μιαν ορισμένη κατάσταση πραγμάτων. Και είναι σήμερα η περίπτωση. Μου εδόθηκε, αγαπητοί φίλοι, να γράφω σε μια γλώσσα που μιλιέται μόνον από μερικά εκατομμύρια ανθρώπων. Παρ' όλ' αυτά, μια γλώσσα που μιλιέται επί δυόμιση χιλιάδες χρόνια χωρίς διακοπή και μ' ελάχιστες διαφορές. Η παράλογη αυτή, φαινομενικά, διάσταση, αντιστοιχεί και στην υλικο-πνευματική οντότητα της χώρας μου. Που είναι μικρή σε έκταση χώρου και απέραντη σε έκταση χρόνου. Και το αναφέρω όχι διόλου για να υπερηφανευθώ αλλά για να δείξω τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένας ποιητής όταν χρησιμοποιεί για τα πιο αγαπημένα πράγματα τις ίδιες λέξεις που χρησιμοποιούσαν μία Σαπφώ ή ένας Πίνδαρος π.χ. -χωρίς ωστόσο να έχει το αντίκρυσμα που είχαν εκείνοι επάνω στην έκταση της πολιτισμένης τότε ανθρωπότητας. Εάν η γλώσσα αποτελούσε απλώς ένα μέσον επικοινωνίας, πρόβλημα δεν θα υπήρχε. Συμβαίνει όμως ν' αποτελεί και εργαλείο μαγείας και φορέα ηθικών αξιών. Προσκτάται η γλώσσα στο μάκρος των αιώνων ένα ορισμένο ήθος. Και το ήθος αυτό γεννά υποχρεώσεις. Χωρίς να λησμονεί κανείς ότι στο μάκρος εικοσιπέντε αιώνων δεν υπήρξε ούτε ένας, επαναλαμβάνω ούτε ένας, που να μην γράφτηκε ποίηση στην ελληνική γλώσσα. Να τι είναι το μεγάλο βάρος παράδοσης που το όργανο αυτό σηκώνει. Το παρουσιάζει ανάγλυφα η νέα ελληνική ποίηση.

Η σφαίρα που σχηματίζει η νέα ελληνική ποίηση έχει, θα μπορούσε να πει κανείς, όπως κάθε σφαίρα δύο πόλους: τον βόρειο και τον νότιο. Στον ένα τοποθετείται ο Διονύσιος Σολωμός που από την άποψη της εκφραστικής επέτυχε -προτού υπάρξει ο Mallarme στα ευρωπαϊκά γράμματα- να χαράξει με άκρα συνέπεια και αυστηρότητα την αντίληψη της καθαρής ποίησης με όλα της τα παρεπόμενα: να υποτάξει το αίσθημα στη διάνοια, να εξευγενίσει την έκφραση και να δραστηριοποιήσει όλες τις δυνατότητες του γλωσσικού οργάνου προς την κατεύθυνση του θαύματος. Στον άλλο πόλο, τοποθετείται ο Κ. Π. Καβάφης, αυτός που παράλληλα με τον T.S. Eliot έφτασε στην άκρα λιτότητα, στη μεγαλύτερη δυνατή εκφραστική ακρίβεια, εξουδετερώνοντας τον πληθωρισμό στη διατύπωση των προσωπικών του βιωμάτων.

Ανάμεσα στους δύο αυτούς πόλους κινήθηκαν οι μεγάλοι μας άλλοι ποιητές, ο Ανδρέας Κάλβος, ο Κωστής Παλαμάς, ο Αγγελος Σικελιανός, ο Νίκος Καζαντζάκης, ο Γιώργος Σεφέρης, άλλος λιγότερο άλλος περισσότερο προς το έν ή το άλλο από τα δύο άκρα. Αυτή είναι μια πρόχειρη και όσο γίνεται πιο σχηματική χαρτογράφηση του νεοελληνικού ποιητικού λόγου. Το πρόβλημα για μας που ακολουθήσαμε ήταν να επωμιστούμε τα υψηλά διδάγματα που μας κληροδότησαν και, ο καθένας με τον τρόπο του, να τ' αρμόσουμε πάνω στη σύγχρονη ευαισθησία. Πέραν από τα όρια της τεχνικής, οφείλαμε να φτάσουμε σε μια σύνθεση που από το ένα μέρος ν' αναχωνεύει τα στοιχεία της ελληνικής παράδοσης και από το άλλο να εκφράζει τα κοινωνικά και ψυχολογικά αιτήματα της εποχής μας. Με άλλα λόγια, να φτάσουμε να προβάλλουμε τον τύπο του «Ευρωπαίου-Ελληνα». Δεν μιλώ για επιτυχίες μιλώ για προσπάθειες. Οι κατευθύνσεις είναι που έχουν σημασία για τον μελετητή της λογοτεχνίας.

Πώς όμως ν' αναπτυχθούν οι κατευθύνσεις αυτές ελεύθερα όταν οι συνθήκες της ζωής είναι στις ημέρες μας εξοντωτικές για τον δημιουργό; Και πως να διαμορφωθεί η πνευματική κοινότητα όταν οι φραγμοί των γλωσσών ορθώνονται αξεπέραστοι; Σας γνωρίζουμε και μας γνωρίζετε από το 20 ή έστω το 30% που απομένει ύστερα από την μεταγλώτισση. Ειδικά εμείς όλοι, όσοι κρατάμε από μια συγκεκριμένη παράδοση και αποβλέπουμε στα θαύματα του λόγου, στον σπινθήρα που τινάζουν εκάστοτε δύο λέξεις κατάλληλα τοποθετημένες, παραμένουμε βουβοί, αμετάδοτοι. Πάσχουμε από την έλλειψη μιας κοινής γλώσσας. Και ο αντίκτυπος απ' αυτή την έλλειψη -αν ανεβούμε την κλίμακα- σημειώνεται ακόμη και στην πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα της κοινής μας πατρίδας, της Ευρώπης.

Λέμε, και το διαπιστώνουμε κάθε μέρα, ότι ζούμε σ' ένα χάος ηθικό. Κι αυτό, τη στιγμή που ποτέ άλλοτε η κατανομή των στοιχείων της υλικής μας ύπαρξης δεν έγινε με τόσο σύστημα, τόση στρατιωτική θα έλεγα τάξη, τόσον αδυσώπητο έλεγχο. Η αντίφαση είναι διδακτική. Οταν σε δύο σκέλη το ένα υπερτροφεί, το άλλο ατροφεί. Μια αξιέπαινη ροπή να συνενωθούν σε ενιαία μονάδα οι λαοί της Ευρώπης, προσκόπτει σήμερα στην αδυναμία να συμπέσουν τα ατροφικά και τα υπερτροφικά σκέλη του πολιτισμού μας. Οι αξίες μας ούτε αυτές δεν αποτελούν μια γλώσσα κοινή.

Για τον ποιητη - μπορεί να φαίνεται παράξενο αλλά είναι αληθές -η μόνη κοινή γλώσσα που αισθάνεται να του απομένει είναι οι αισθήσεις. Εδώ και χιλιάδες χρόνια, ο τρόπος που αγγίζονται δύο σώματα δεν άλλαξε. Μήτε οδήγησε σε καμιά σύγκρουση όπως οι εικοσάδες των ιδεολογιών που αιματοκύλισαν τις κοινωνίες μας και μας άφησαν με αδειανά χέρια.

Ομως όταν μιλώ για αισθήσεις δεν εννοώ το προσιτό, πρώτο ή δεύτερο, επίπεδό τους. Εννοώ το απώτατο. Εννοώ τις «αναλογίες των αισθήσεων» στο πνεύμα. Ολες οι τέχνες μιλούν με ανάλογα. Μια οσμή μπορεί να είναι ο βούρκος ή η αγνότητα. Η ευθεία γραμμή ή η καμπύλη, ο οξύς ή ο βαθύς ήχος, αποτελούν μεταφράσεις κάποιας οπτικής ή ακουστικής επαφής. Ολοι μας γράφουμε καλά ή κακά ποιήματα κατά το μέτρο που ζούμε και διανοούμαστε με την καλή ή την κακή σημασία του όρου. Μια εικόνα πελάγους από τον Ομηρο φτάνει άθικτη ως τις ημέρες μας. Ο Rimbaud την αναφέρει σαν mer melee au soleil και την ταυτίζει με την αιωνιότητα. Ενα κορίτσι που κρατάει ένα κλώνο μυρτιάς από τον Αρχίλοχο επιβιοί σ' έναν πίνακα του Matisse και μας καθιστά πιο απτή την αίσθηση, τη μεσογειακή, της καθαρότητας.

Εδώ αξίζει να σκεφτεί κανείς ότι ακόμη και μία παρθένος της βυζαντινής εικονογραφίας, δεν διαφέρει πολύ. Παρά ένα κάτι ελάχιστο, συχνά, το εγκώσμιο φως γίνεται υπερκόσμιο και τανάπαλιν. Μια αίσθηση που μας δόθηκε από τους αρχαίους και μια άλλη από τους μεσαιωνικούς έρχονται να γεννήσουν μια τρίτη που τους μοιάζει όπως το παιδί στους γεννήτορές του.

Μπορεί η ποίηση ν' ακολουθήσει έναν τέτοιο δρόμο; Οι αισθήσεις μες απ' τον αδιάκοπο καθαρμό τους να φτάσουν στην αγιότητα; Τότε η αναλογία τους θα επαναστραφεί επάνω στον υλικό κόσμο και θα τον επηρεάσει.
Δεν αρκεί να ονειροπολούμε με τους στίχους. Είναι λίγο. Δεν αρκεί να πολιτικολογούμε. Είναι πολύ. Κατά βάθος ο υλικός κόσμος είναι απλώς ένας σωρός από υλικά. Θα εξαρτηθεί από το αν είμαστε καλοί ή κακοί αρχιτέκτονες το τελικό αποτέλεσμα. Ο Παράδεισος ή η Κόλαση που θα χτίσουμε. Εάν η ποίηση παρέχει μια διαβεβαίωση και δη στους καιρούς τους durftiger είναι ακριβώς αυτή: ότι η μοίρα μας παρ' όλ' αυτά βρίσκεται στα χέρια μας.

Ακούστε 10λεπτο απόσπασμα της ομιλίας του Ελύτη στην Ακαδημία Νόμπελ το 1979 (Γαλλικά)

ΔΕΙΤΕ ΕΝΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ ΕΔΩ: http://odelytis.blogspot.com

ΚΡΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΥ: " Ο ΠΥΡΓΟΣ ΤΩΝ ΠΥΡΗΝΑΙΩΝ" ΤΟΥ ΓΙΟΣΤΕΪΝ ΓΚΑΑΡΝΤΕΡ (ΕΚΔ. Α. Α. ΛΙΒΑΝΗ)

Μπορούν η λογική και η επιστήμη να εξηγήσουν τα πάντα ή υπάρχει μια αόρατη δύναμη που κάπου - κάπου μας παίζει παιχνίδια; Eίναι η πίστη αρκετή να απαντήσει σε όλα τα ερωτήματα που έχουν απασχολήσει λίγο ή πολύ όλους μας τις ώρες της περισυλλογής μας;

Για παράδειγμα, η δημιουργία του σύμπαντος, αυτό που αποκαλούμε Μπιγκ Μπανγκ συνέβη μόνο του ή ήταν αποτέλεσμα μιας θεϊκής πράξης δημιουργίας;

Απαντήσεις έχουν αποπειραθεί να δώσουν πολλοί, άλλοι από καθαρά επιστημονική άποψη και άλλοι –στην αντίπερα όχθη- από θεολογική άποψη.

Κάποιοι απ΄όσους ανήκουν στην πρώτη κατηγορία έχουν εγκαταλείψει την προσπάθεια και έχουν προσχωρήσει στην παραδοχή ότι πίσω απ΄ όλα αυτά υπήρξε μια ανώτερη δύναμη που «έδωσε το σύνθημα» να ξεκινήσει η διαδικασία της ζωής.

Ή πάλι το άλλο ερώτημα: Υπάρχει κάτι μέσα μια «ψυχή» ή ένα «πνεύμα» που επιζεί του θανάτου; Μια τέτοια άποψη είναι ασυμβίβαστη με τη φυσική επιστήμη και θα μπορούσαμε να πούμε ότι βρίσκεται σε μια οριακή περιοχή.

Δεν μπορούμε λοιπόν να αποδεχτούμε την πίστη σε μια «ύπαρξη» μετά τη ζωή αλλά ούτε και να την απορρίψουμε.

Με αυτά, μεταξύ των άλλων, απασχολήθηκαν η Σούλρουν, μια φιλόλογος στο επάγγελμα, και ο Στάιν, ένας φυσικός, που συνδέθηκαν ερωτικά στα νεανικά τους χρόνια και έζησαν μαζί για πέντε υπέροχα χρόνια. Χώρισαν όμως ξαφνικά με αφορμή κάποια περίεργα συμβάντα κατά τη διάρκεια των τελευταίων διακοπών τους και τριάντα χρόνια μετά, μια μοιραία συνάντηση στο μπαλκόνι του παλιού ξενοδοχείου Μούνταλ στο Σογκν στη Δυτική Νορβηγία πυροδοτεί την αρχή μιας νέας πια πνευματικής επαφής.

Μια πυρετώδης ηλεκτρονική αλληλογραφία ξεκινά. Και οι δύο προσπαθούν να ανιχνεύσουν την πρότερη σχέση τους, να ερμηνεύσουν τα βιώματά τους, να γνωρίσουν την ίδια τους την εξέλιξη, την αιτία διακοπής της σχέσης τους. Πώς αποκαλύπτουν τα αυθόρμητα ηλεκτρονικά μηνύματα τις διαφορετικές απόψεις τους γύρω από τα κεντρικά φιλοσοφικά και θρησκευτικά ερωτήματα; Τελικά, επεμβαίνει η μοίρα σε όσα μας συμβαίνουν ή υπάρχει κάποια ορθολογική εξήγηση; Μπορεί μια αξιόποινη πράξη πριν από τριάντα χρόνια να έχει προκαλέσει ένα «υπερφυσικό» συμβάν ή όχι; Όλα αυτά τα θέματα τίθενται υπό διερεύνηση μέσα από τις οθόνες των υπολογιστών τους και παρ΄ όλη τη θέρμη των μηνυμάτων δεν είναι σίγουροι ότι βρίσκουν τις εξηγήσεις που προσδοκούν.

Ο «Πύργος των Πυρηναίων» είναι ένα πολύ καλό μυθιστόρημα, μια ιστορία αγάπης και στοχασμού, με απροσδόκητο τέλος, από τον πασίγνωστο συγγραφέα Γιοστέιν Γκάαρντερ. Ο Νορβηγός συγγραφέας μας έχει συνηθίσει σε έργα για παιδιά (βλέπε τον θαυμάσιο «Κόσμο της Σοφίας») στα οποία έχει δώσει με γλαφυρό και κατανοητό τρόπο όλο τον πλούτο των γνώσεων που κατέχει. Κάτι που δεν έχει αποφύγει και σ΄ αυτό το μυθιστόρημα – για μεγάλους πλέον. Αλλά σε κάθε περίπτωση αυτό το μυθιστόρημα ηλεκτρονικής αλληλογραφίας είναι μακράν καλύτερο από ανάλογα δείγματα νεοελλήνων «συγγραφέων» που επιμένουν να «εκδίδουν» τα απωθημένα που κατά καιρούς έχουν εκφράσει στα «τσατ ρουμ». Τελικά ο «Πύργος των Πυρηναίων» διαβάζεται ευχάριστα και μόνο για το ανατρεπτικό του τέλος αξίζει να το συμπεριλάβετε στις επιλογές σας.

O Γιοστέιν Γκάαρντερ γεννήθηκε το 1952. Σπούδασε φιλοσοφία, θεολογία και λογοτεχνία στο Όσλο. Eργάστηκε για δέκα χρόνια ως καθηγητής φιλοσοφίας μέσης εκπαίδευσης. Aρχικά έγραψε βιβλία για παιδιά και εφήβους. Σήμερα εργάζεται ως συγγραφέας.
Zει στο Όσλο με τη γυναίκα του, η οποία είναι θεατρολόγος, και με τους δύο γιους του.

Tο πρώτο του μυθιστόρημα που κυκλοφόρησε στα ελληνικά είναι «O Kόσμος της Σοφίας», το οποίο μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες και γνώρισε μεγάλη επιτυχία. «Tο Mυστήριο της Tράπουλας» κυκλοφόρησε το 1990, δύο χρόνια πριν από τον «Kόσμο της Σοφίας», και το 1991 κέρδισε το Bραβείο Kριτικών Λογοτεχνίας της Nορβηγίας, το σημαντικότερο λογοτεχνικό βραβείο της χώρας του.
Eίναι συγγραφέας επίσης των παιδικών βιβλίων «Tο Mυστήριο των Xριστουγέννων», «Eίναι Kανείς Eκεί;» και των μυθιστορημάτων «Vita Brevis», «Mέσα από το Σκοτεινό Kαθρέφτη», «Το Κάστρο των Αγγέλων», «Mάγια», το «Θαύμα της Zωής», «H Mαγική Bιβλιοθήκη», «Η Κόρη του Διευθυντή του Τσίρκου» και «Το Κορίτσι με τα Πορτοκάλια».
librofan

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΤΣΟ ΣΤΑ ΔΗΜΗΤΡΙΑ

Αφιέρωμα στον Γιάννη Ρίτσο και στα 100 χρόνια από τη γέννηση του ποιητή, θα πραγματοποιηθεί στις 19/10/2009 στη Θεσσαλονίκη στα πλαίσια των Δημητρίων 2009. Η εκδήλωση θα γίνει στην
Κεντρική Βιβλιοθήκη, ώρα 17.00 Ομιλητές θα είναι ο Αντώνης Φωστιέρης, εκδότης του λογοτεχνικού περιοδικού «η λέξη» και ο Δημήτρης Κοσμόπουλος, ποιητής, δοκιμιογράφος.

Θα απαγγείλουν ποιήματα οι ηθοποιοί του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος Ιφιγένεια Δεληγιαννίδη και Κώστας Σαντάς.
Θα μιλήσει και θα απαγγείλει η κόρη του ποιητή Ελευθερία Ρίτσου
Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Νίκος Ναουμίδης, ηθοποιός-σκηνοθέτης
Προβολή οπτικοακουστικού υλικού από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου
Είσοδος ελεύθερη

ΣΤΗ ΧΕΡΤΑ ΜΙΛΕΡ ΤΟ ΝΟΜΠΕΛ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ 2009

Η Χέρτα Μίλερ ήταν η λογοτεχνική φωνή των αντιφρονούντων της Ρουμανίας στη Δύση, όταν το απολυταρχικό καθεστώς του Τσαουσέσκου ζούσε και βασίλευε. Ανήκει στη γερμανική μειονότητα της βορειότερης βαλκανικής χώρας, γι' αυτό αυτοπροσδιορίζεται ως Γερμανίδα πολίτης και δημιουργός, γεννημένη στη Ρουμανία. Αυτή τη μελαχρινή κυρία με τα γαλάζια μάτια επέλεξε η επιτροπή της Σουηδικής Ακαδημίας για να της απονείμει το φετινό Νόμπελ Λογοτεχνίας.
Με μια ανθοδέσμη στην αγκαλιά, λίγο μετά την ανακοίνωση του βραβείου
Η 56χρονη νικήτρια -δωδέκατη γυναίκα στην ιστορία του θεσμού- είναι ποιήτρια, πεζογράφος και δοκιμιογράφος. Ζει από το 1987 στο Βερολίνο μαζί με τον σύζυγό της, τον μυθιστοριογράφο Ρίχαρντ Βάγκνερ, γιατί αρνήθηκε να συνεργαστεί με τη μυστική αστυνομία, την περιβόητη Σεκουριτάτε.
Ανακοινώνοντας την απόφασή του, το σουηδικό ίδρυμα αναφέρει ότι η Μίλερ «με την πυκνότητα της ποίησής της και την ειλικρίνεια της πρόζας της σκιαγραφεί το σύμπαν των στερημένων». Το βραβείο ανέρχεται σε 10 εκατ. σουηδικές κορόνες (980 χιλ. ευρώ ή 1,42 εκατ. δολ.).
«Αισθάνομαι έκπληκτη και ακόμη δεν μπορώ να το πιστέψω», δήλωσε η Χέρτα Μίλερ όταν έμαθε την είδηση από τον Γερμανό εκδότη της. «Δεν μπορώ να πω τίποτα περισσότερο αυτή τη στιγμή».
Ο μόνιμος γραμματέας της Σουηδικής Ακαδημίας Πέτερ Ενγκλουντ στάθηκε αρχικά στην «ηθική ορμή» της Μίλερ, που ταιριάζει τέλεια με τα κριτήρια απονομής του βραβείου. Στη συνέχεια τη χαρακτήρισε «εξαιρετική συγγραφέα, με πραγματικά φανταστική γλώσσα, που σου δίνει την αίσθηση ότι ζεις σ' ένα δικτατορικό καθεστώς, ότι είσαι μέρος μιας μειονότητας σε άλλη χώρα, που νιώθεις σαν να βρίσκεται σε εξορία».
Μάλιστα, προτείνει στους αναγνώστες να κάνουν μια πρώτη αρχή από το μυθιστόρημά της «The Land of Green Plums» του 1994, το οποίο θεωρεί το καλύτερό της βιβλίο. Εδώ έχουμε αυτοπροσώπως τους κατασταλτικούς μηχανισμούς μιας «κόκκινης» δικτατορίας, όπως αυτή φιλτράρεται μέσα από τα μάτια ενός παιδιού. Καλά λόγια είχε να πει και για το τελευταίο της έργο, «Atemschaukel», που προς το παρόν κυκλοφορεί μόνο στα γερμανικά. Το χαρακτήρισε «απολύτως συναρπαστικό». Αφηγείται τις εμπειρίες μιας 17χρονης Γερμανίδας που οδηγείται από τη Ρουμανία σε στρατόπεδο εργασίας της Σ. Ενωσης.
Στη Γερμανία, η Χέρτα Μίλερ έχει πάρει σχεδόν όλα τα μεγάλα εθνικά και τοπικά βραβεία («Κλάιστ», «Κάφκα» κ.ά.), ενώ το 1995 της απονεμήθηκε το καταργημένο πια Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας «Αριστείον». Συνολικά έχει γράψει δεκαεννέα βιβλία ποίησης, πεζογραφίας, δοκιμίου και κολάζ. Στη Σουηδία πρωτομεταφράστηκε το 1985. Στον αγγλοσαξονικό χώρο έγινε γνωστή το 1989 και έναν χρόνο πριν, στον γαλλόφωνο. Στις δύο μεγάλες γλώσσες έχουν μεταφραστεί τα έργα της «The Passport» του 1986 και το «The Appointment» του 1997.
Στο πρώτο καταγράφει τις προσπάθειες μιας γερμανο-ρουμανικής οικογένειας να αποκτήσει διαβατήρια, ώστε να εγκαταλείψει τη χώρα που τους καταδυναστεύει, για τον «παράδεισο» της πρώην Δυτικής Γερμανίας. Στο δεύτερο, πρωταγωνιστεί μια νεαρή γυναίκα, που εργάζεται σε βιομηχανία ρούχων. Απεγνωσμένα, αναζητά ν' ανάψει ένα φως στο απόλυτο σκότος του καθεστώτος του Τσαουσέκου. Ετσι, αρχίζει να ράβει σημειώματα με την ένδειξη «παντρέψου με» στα αντρικά ρούχα που εξάγονται στην Ιταλία.
Η Χέρτα Μίλερ γεννήθηκε στις 17 Αυγούστου του 1953 στη γερμανόφωνη πόλη Νίτζιντορφ στην περιοχή Μπανάτ της Ρουμανίας. Οι παππούδες της ήταν εύποροι αγρότες της γερμανόφωνης μειονότητας, που έχασαν την περιουσία τους επί κομμουνισμού. Ο πατέρας της, κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, υπηρέτησε στα Βάφεν - Ες Ες. Η μητέρα της εγκλείστηκε επί πέντε χρόνια σε στρατόπεδο εργασίας στην Ουκρανία. Η Γερμανίδα συγγραφέας σπούδασε γερμανική και αγγλική λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο της Τιμισοάρα. Κατά την περίοδο των σπουδών της συμμετείχε στη γερμανόφωνη ομάδα νέων συγγραφέων «Aktionsgruppe Banat», η οποία αναζητούσε ελευθερία έκφρασης εναντίον της τσαουσεσκικής δικτατορίας.
Μετά το πέρας των σπουδών της εργάστηκε ως μεταφράστρια σ' ένα εργοστάσιο ρούχων. Η Σεκουριτάτε θέλησε να την υποχρεώσει να συνεργαστεί μαζί της, αλλά αυτή αρνήθηκε πεισματικά.
Το πρώτο της έργο γράφτηκε στα ρουμανικά και κυκλοφόρησε στα 1982, με τον γερμανικό τίτλο «Niederungen». Δύο χρόνια αργότερα εμφανίστηκε το «Druckender Tango». Και στα δύο απεικονίζεται ζωντανά και γλαφυρά η υποκρισία σ' ένα χωριό και η καταπίεση των διαφωνούντων. Είχε ήδη δείξει τον λογοτεχνικό δρόμο που θα ακολουθούσε καταστρέφοντας την ειδυλλιακή εικόνα της γερμανικής αγροτικής ζωής στη Ρουμανία.
Η κριτική έχει επισημάνει την καθαρά ποιητική γλώσσα του λόγου της, την ευχέρεια που έχει στην επινόηση μεταφορών και μετωνυμιών, οι οποίες επαναλαμβάνονται συχνά στη μυθοπλαστική της αφήγηση. Ακόμη, έχει επαινέσει το λαμπρόν του χιούμορ της, που αποδυναμώνει τη συχνά καταθλιπτική ατμόσφαιρα του έργου της. *

info: Στα ελληνικά έχει εκδοθεί το «Μετέωροι ταξιδιώτες» από τον «Ηρόδοτο» (μτφρ.: Κατερίνα Χατζή, 1993)

ΕΧΟΥΜΕ ΚΙ ΕΜΕΙΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ .....

ΤΟ ΜΑΥΡΟ ΜΑΣ ΤΟ ΧΑΛΙ ΕΧΟΥΜΕ ....
(ΣΥΡΕΤΕ ΤΟΝ ΔΕΙΚΤΗ ΕΠΑΝΩ ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΟΝΟΜΑ ΚΑΙ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ)

ΕΥΠΩΛΗΤΑ ΑΠΟ 25/9-1/10/2009 (ΑΠΟ ΤΟ "ΕΘΝΟΣ")

ΔΗΜ. ΜΠΟΥΡΑΝΤΑΣ



ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΘΗΝΑ Από 25/9 έως 1/10/09

1 2 ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΦΟΡΕΣ Ζ. Ζατέλη
2 1 ΟΛΑ ΣΟΥ ΤΑ ‘ΜΑΘΑ, ΜΑ ΞΕΧΑΣΑ ΜΙΑ ΛΕΞΗ Δ. Μπουραντάς (Διαβάστε κριτική για το βιβλίο από τον librofan εδώ)


3 3 ΕΡΩΤΑΣ ΣΑΝ ΒΡΟΧΗ Λ. Μαντά
4 4 ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΣΗΜΑΔΙ Σ. Βοΐκου
5 6 ΟΛΑ ΠΑΝΕ ΡΟΛΟΪ (Ή ΣΧΕΔΟΝ) Γκ. Στυλιανού
6 5 ΑΝ ΗΤΑΝ ΟΛΑ ΑΛΛΙΩΣ Α. Παπαδάκη
7 7 ΤΟ ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙ ΤΩΝ ΨΥΧΩΝ Χ. Δημουλίδου
8 * ΦΙΛΟΙ ΚΑΙ ΕΡΑΣΤΕΣ Θ. Καλλιφατίδης
9 * ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΣΤΕΦΑΝΙ Κ. Ταχτσής
10 * ΜΕΔΟΥΣΑ ΑΠΟ ΣΜΑΛΤΟ Π. Αγαπητός
ΣΤΕΦΑΝΙ ΜΕΪΕΡ

ΞΕΝΑ ΑΘΗΝΑ

1 8 ΧΑΡΑΥΓΗ Σ. Μέιερ
2 1 ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΟ ΤΑΤΟΥΑΖ Σ. Λάρσον
3 2 ΜΠΙ ΟΠΩΣ ΜΠΙΡΑ Τ. Ρόμπινς
4 * THE LOST SYMBOL Ντ. Μπράουν
5 3 Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΕΞΑΡΤΗΣΗΣ Χ. Μπουκάι
6 4 ΝΕΑ ΣΕΛΗΝΗ Στ. Μέιερ
7 6 ΣΚΟΤΕΙΝΟΣ ΤΟΠΟΣ Τζ. Φλιν
8 7 ΤΟ ΝΗΣΙ Β. Χίσλοπ
9 9 ΦΩΝΕΣ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ Ρ. Πίλτσερ
10 9 ΝΑ ΣΟΥ ΠΩ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ Χ. Μπουκάι

*Από τα βιβλιοπωλεία: Βιβλιοκίνηση, Βιβλιορρυθμός, Ελευθερουδάκης, Ευριπίδης, Σ. Ζαχαρόπουλος, Ιανός, Παπασωτηρίου, Fnac, Εστία, Leader Books.

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Από 25/9 έως 1/10/09

1 2 Ο ΤΡΕΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ Π. Νάσιουτζικ
2 4 Ο ΒΙΟΛΟΝΙΣΤΑΣ Κ. Καρακάσης
3 7 ΑΝ ΗΤΑΝ ΟΛΑ ΑΛΛΙΩΣ Α. Παπαδάκη
4 1 ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΦΟΡΕΣ Ζ. Ζατέλη
5 3 ΟΤΑΝ ΚΛΑΙΝΕ ΤΑ ΑΣΤΡΑ Α. Ν. Μανιάτη
6 10 ΧΟΡΟΣ ΜΕΤΑΜΦΙΕΣΜΕΝΩΝ Μ. Βαμβουνάκη
7 8 ΕΡΩΤΑΣ ΣΑΝ ΒΡΟΧΗ Λ. Μαντά
8 5 ΔΡΑΚΟΣ ΣΤΟ ΧΙΟΝΙ Κ. Οικονόμου
9 6 ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΣΗΜΑΔΙ Σ. Βοΐκου
10 9 ΕΝΟΧΑ ΜΥΣΤΙΚΑ Ντ. Γιαννακοπούλου

ΞΕΝΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

1 2 ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΟ ΤΑΤΟΥΑΖ Σ. Λάρσον
2 4 ΣΚΟΤΕΙΝΟΣ ΤΟΠΟΣ Τζ. Φλιν
3 6 ΤΑ ΦΤΕΡΑ ΤΗΣ ΠΕΤΑΛΟΥΔΑΣ Α. Καμιλέρι
4 2 ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΟΥ Ν. Τζαβαρία
5 3 ΦΩΝΕΣ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ Ρ.Πίλτσερ
6 8 ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΕΝΑ ΑΓΝΩΣΤΟ ΣΥΜΠΑΝ Φ. Σέτσινγκ
7 5 ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ Μπ. Σλινκ
8 10 Ο ΝΙΚΗΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟΣ Π. Κοέλο
9 7 ΝΑ ΣΟΥ ΠΩ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ Χ. Μπουκάι
10 9 ΕΛΕΟΣ Τ. Μόρισον

* Από τα βιβλιοπωλεία: Βιβλιοκίνηση, Ιανός, Μαλλιάρης, Public, Ραγιάς, Μπαρμπουνάκης, Δάφνη (Νεάπολη).

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΑΡΧΙΑ
Από 25/9 έως 1/10/09

1 1 ΟΛΑ ΣΟΥ ΤΑ ‘ΜΑΘΑ, ΜΑ ΞΕΧΑΣΑ ΜΙΑ ΛΕΞΗ Δ. Μπουραντάς
2 3 ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΦΟΡΕΣ Ζ. Ζατέλη
3 2 ΕΡΩΤΑΣ ΣΑΝ ΒΡΟΧΗ Λ. Μαντά
4 * ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΣΗΜΑΔΙ Σ. Βοΐκου
5 4 ΕΝΟΧΑ ΜΥΣΤΙΚΑ Ντ. Γιαννακοπούλου
6 5 ΤΟ ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙ ΤΩΝ ΨΥΧΩΝ Χ. Δημουλίδου
7 6 ΑΝ ΗΤΑΝ ΟΛΑ ΑΛΛΙΩΣ Α. Παπαδάκη
8 7 ΟΔΟΙΠΟΡΟΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ Ε. Ομηρόλη
9 * ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΣΤΕΦΑΝΙ Κ. Ταχτσής
10 9 Ο ΤΡΕΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ Π. Νάσιουτζικ

ΞΕΝΑ ΕΠΑΡΧΙΑ

1 4 ΧΑΡΑΥΓΗ Σ. Μέιερ
2 5 ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΟ ΤΑΤΟΥΑΖ Σ. Λάρσον
3 2 ΦΩΝΕΣ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ Ρ. Πίλτσερ
4 * ΝΑ ΣΟΥ ΠΩ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ Χ. Μπουκάι
5 9 ΤΟ ΝΗΣΙ Β. Χίσλοπ
6 7 Ο ΝΙΚΗΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟΣ Π. Κοέλο
7 3 ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΝΑ ΣΚΕΦΤΕΙΣ Χ. Μπουκάι
8 * THE LOST SYMBOL Ντ. Μπράουν
9 6 Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΕΞΑΡΤΗΣΗΣ Χ. Μπουκάι
10 8 ΣΚΟΤΕΙΝΟΣ ΤΟΠΟΣ Τζ. Φλιν

*Από τα βιβλιοπωλεία: Ακαδημία (Ρόδος), Ελευθερουδάκη (Αγρίνιο), Γνώση (Λάρισα), Ειρμός (Μυτιλήνη), Δοκιμάκης (Ηράκλειο), Πρωτοπορία (Πάτρα), Πένα (Βόλος).
Από το "ΕΘΝΟΣ"

ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ: ΑΞΙΟΣ ΕΣΤΙ

Aμέσως μετά τον πόλεμο, χρόνια μεγάλης φτώχειας, ένα απέραντο ρημαδιό η χώρα, σημάδια θανάτου και λαίλαπας ακόμα νωπά παντού, ένας νέος, ευκατάστατος άντρας αναχωρεί για σπουδές στην Ελβετία. Καθ’ οδόν για το αεροδρόμιο, μια μικρή καθυστέρηση τον βρίσκει δίπλα σε μια αλάνα με ρακένδυτα σκελετωμένα παιδιά να παίζουν ανάμεσα στα σκουπίδια. Καταγράφει την εικόνα και την παίρνει μαζί του στις αποσκευές του από την Ελλάδα. Σε λιγότερο από είκοσι τέσσερις ώρες στη Λοζάνη, σε ένα δασάκι, μια άλλη εικόνα, ροδαλά, υγιέστατα αγόρια και κορίτσια, υπέρκομψα ντυμένα κάνουν ιππασία. Ο ευαίσθητος νέος Οδυσσέας Ελύτης συγκλονίζεται!

Ποιητής και πατριώτης, έχοντας πολεμήσει στην πρώτη ζώνη πυρός, έχοντας πονέσει για την πατρίδα του, έχοντας δει με τα μάτια του το άδικο σφιχταγκάλιασμα συνομηλίκων του με τον θάνατο -λίγο έλειψε να πεθάνει κι ο ίδιος- συνειδητοποιεί την κραυγαλέα αντίθεση και ταυτίζεται με το δράμα της πατρίδας του. Τον κάνει να καταλάβει ότι η μοίρα του ποιητή δεν μπορεί να είναι από τη μεριά του χρήματος και της εξουσίας. Κι αυτό γίνεται η μεγάλη αφορμή, το έναυσμα για ένα ποίημα «δέηση». Γεννιέται η ιδέα του «Aξιον Εστί». Eνα ποιητικό έργο σε μορφή εκκλησιαστικής λειτουργίας, μια εξιστόρηση του δράματος και των παθών του Ελληνισμού, ένας ύμνος στην Ελλάδα που θα χρειαστεί δέκα χρόνια για να ολοκληρωθεί. Και το οποίο έμελλε σαν μια σύγχρονη λειτουργία, χάρη στη θεία μουσική του Μίκη Θεοδωράκη και τις κατανυχτικές φωνές των Γρηγόρη Μπιθικώτση και Μάνου Κατράκη, να εμπνεύσουν έναν ολόκληρο λαό. Γιατί το «Aξιον Εστί» με το διάσημο ορατόριο του 1964, έτυχε αποδοχής μεγαλύτερης και από λαϊκά τραγούδια. Εγινε ένα εμβατήριο εθνικής ανάτασης! Κορύφωση μιας πορείας ενός ποιητή που είχε ξεκινήσει από τον ελληνοκεντρισμό, που τον εγκατέλειψε για χάρη του υπερρεαλισμού, αλλά που τελικά πάντα σε αυτόν επέστρεφε. Προσκολλημένος σε μια μεγάλη παράδοση, όχι στείρου εθνικισμού αλλά της βεβαιότητας μιας σπουδαίας πολιτισμικής συνέχειας, μεγάλης οικουμενικής πνευματικής σημασίας. Μια βεβαιότητα που έγινε για τον ίδιο φόρμα, ύφος και ήθος - καλλιτεχνικό και οντολογικό.

Γεννημένος το 1911 στο Ηράκλειο της Κρήτης, το τελευταίο από τα έξι παιδιά του Παναγιώτη Αλεπουδέλη, σαπωνοποιού με καταγωγή από τη Λέσβο, όπως και η μητέρα του Μαρία, το γένος Βρανά. Ο πατέρας μεταφέρει το εργοστάσιό του το 1914 στον Πειραιά, όπου ως φανατικός βενιζελικός, μετά την πτώση του Κρητικού πολιτικού το ‘20, υπομένει ουκ ολίγες πολιτικές διώξεις. Ο ποιητής δεν θα ξεχνούσε ποτέ ότι σε ηλικία δώδεκα ετών, όταν επισκέφτηκαν τη Λοζάνη της Ελβετίας όπου σπούδαζαν τα αδέλφια του, σε μια τους συνάντηση με τον Βενιζέλο τού κρατούσε το χέρι όσο αυτός μιλούσε με τους γονείς του.
Ποιήματα γράφει με ψευδώνυμο από παιδί, στη «Διάπλαση των παίδων». Δεινός αθλητής, μέχρι που μια αδενοπάθεια στα δεκαέξι του τον καθηλώνει στο κρεβάτι για τρεις μήνες. Στρέφεται κι αφοσιώνεται οριστικά στη λογοτεχνία. Το 1928, που τελειώνει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευσή του, δέχεται πιέσεις από την οικογένειά του να σπουδάσει χημεία ώστε να μπορέσει να ενταχθεί στην επιχείρησή τους, αλλά ο ίδιος αντιστέκεται σθεναρά. Σε αντάλλαγμα, μπαίνει στη Νομική Σχολή Αθηνών. Εκεί το 1933 γίνεται μέλος ενός πολύ ξεχωριστού κύκλου. Ως εκπρόσωπος φοιτητών συμμετέχει στα «Συμπόσια του Σαββάτου» της «Ιδεοκρατικής Φιλοσοφικής Ομάδας» των Κ. Τσάτσου, Π. Κανελλόπουλου, Ι. Θεοδωρακόπουλου και Ι. Συκουτρή, βάζοντας έτσι τις βάσεις για ένα λαμπρό μέλλον τόσο στον χώρο της διανόησης όσο και της λογοτεχνικής αναζήτησης.
Πνευματικό παιδί της γενιάς του ’30, αναζητά τη μαγεία της ελληνικής κληρονομιάς όπου μπορεί να τη διακρίνει. Εικοσάχρονος φοιτητής, διασχίζει με μια Σεβρολέ την Ελλάδα που τον εκπλήσσει σε κάθε της έκφανση. Κάτω από το λιοπύρι, κάτω από τον καταγάλανο ουρανό και στη γενεσιουργό δύναμη του Αιγαίου ανακαλύπτει το υλικό και τα σύμβολα με τα οποία θα αναμετριόταν, σύντομα, στο έργο του. Συνδέεται φιλικά με τον Ανδρέα Εμπειρίκο, με τον οποίο ταξιδεύει στην πατρίδα των γονιών του, τη Λέσβο, όπου δεν αφήνουν καφενείο, καπηλειό, σπίτι σε αναζήτηση έργων του Θεόφιλου. Χάρη σε αυτό το ταξίδι θα γράψει αργότερα το περίφημο δοκίμιο για τον μεγάλο λαϊκό ζωγράφο, αλλά κυρίως, χάρη στη στενή του φιλία με τον «πατέρα» του ελληνικού υπερρεαλισμού, ανανεώνει τη σχέση του με τον ποιητικό λόγο. Του ανοίγονται νέες προοπτικές στην έκφραση, νέες αισθητικές ανησυχίες.
Ο Κατσίμπαλης και ο Σεφέρης είναι οι πρώτοι που τον πείθουν ότι έχει κατακτήσει προσωπικό στυλ και τον ωθούν στην πρώτη του δημοσίευση ποιημάτων του τον Νοέμβριο του 1935 στο λογοτεχνικό περιοδικό «Νέα Γράμματα». Με το όνομα Οδυσσέας Ελύτης, γεννιέται ένας νέος ποιητής και οι πρώτοι του στοίχοι, «Ο έρωτας, το αρχιπέλαγος», είναι σαν να καθόριζαν ολόκληρο το μετέπειτα του έργο. Ολη του η ποίηση στο μέλλον θα ξεχειλίζει από Αιγαίο και έρωτα, ενώ παράλληλα για πάρα πολλά χρόνια μετεωρίζεται μεταξύ ελληνικότητας και ευρωπαϊκής σκέψης, μεταξύ υπερρεαλισμού και λυρισμού. Αλλωστε ποτέ δεν έκρυψε τη λατρεία του για τον Σολωμό, τον οποίο θεωρούσε τον «μεγάλο του δάσκαλο», και τον Κάλβο.
Το 1936 στο πλαίσιο της Α’ Διεθνούς Υπερρεαλιστικής Εκθεσης Αθηνών εκδηλώνει μια άλλη του αγάπη και δραστηριότητα, τη ζωγραφική σύνθεση μέσω του κολάζ, που αργότερα ονόμασε «συνεικόνες».

Το 1939 εκδίδει την πρώτη του συλλογή «Προσανατολισμοί» και εντάσσεται ως ανθυπολοχαγός στη Διοίκηση Στρατηγείου Α’ Σώματος Στρατού, ιδιότητα με την οποία πολεμά το ’40 στο αλβανικό μέτωπο. Κινδυνεύει να πεθάνει όταν προσβάλλεται από σοβαρό κρούσμα κοιλιακού τύφου και μεταφέρεται στο Νοσοκομείο Ιωαννίνων. Ενα περιστατικό που τον στιγματίζει. Εν μέσω Κατοχής, τον Νοέμβριο του 1943, τυπώνει σε έξι χιλιάδες αντίτυπα το έργο «Ο Ηλιος ο πρώτος» μαζί με τις «Παραλλαγές πάνω σε μια αχτίδα», έναν ύμνο στη χαρά της ζωής! Με την απελευθέρωση δημοσιεύει το «Ασμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο Ανθυπολοχαγό της Αλβανίας» αποτίοντας φόρο τιμής σε αυτούς που αγωνίστηκαν και έδωσαν τη ζωή τους στην Πίνδο. Πρόκειται για ένα από τα πιο βιωματικά του έργα, γραμμένο σαν δημοτικό μοιρολόγι σε ελεύθερο και δεκαπεντασύλλαβο στίχο, αλλά και με υπερρεαλιστικά στοιχεία.
Για ένα μικρό διάστημα γίνεται διευθυντής προγράμματος του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας, ενώ κρατά στήλη τεχνοκριτικού στην Καθημερινή. Στο Παρίσι παρακολουθεί μαθήματα φιλοσοφίας στη Σορβόνη. Οταν, το 1948, γίνεται ιδρυτικό μέλος της Association Internationale des Critiques d’ Art, γνωρίζει τον πάπα του σουρεαλισμού Αντρέ Μπρετόν, το πνευματικό του ίνδαλμα Πολ Ελιάρ, τον Καμί, τον ντανταϊστή Τριστάν Τζαρά, και χάρη στον Ελληνα τεχνοκριτικό Ε.Τεριάντ, τους Μιρό, Ματίς, Σαγκάλ, Τζιακομέτι και Πικάσο.
Αφού πρώτα επισκέπτεται τη φρανκική Ισπανία, για χάρη του αγαπημένου του Λόρκα (που είχε ήδη μεταφράσει και δημοσιεύσει στα ελληνικά), η διετία ’50-,51 τον βρίσκει στο Λονδίνο να συνεργάζεται με το ελληνικό τμήμα του BBC. Εκείνη ακριβώς την εποχή επεξεργάζεται το «Αξιον Εστί», το οποίο θα εκδοθεί το 1960, αποσπώντας το Α’ Κρατικό Βραβείο Ποίησης.
Ο Κωνσταντίνος τού απονέμει το 1965 το παράσημο του «Ταξίαρχου του Φοίνικος» αλλά στη συνείδηση του ελληνικού λαού είναι, πάνω απ’ όλα, ο εκφραστής του ελληνισμού. Λογοπλάστης μοναδικός, ηδονοθήρας των λέξεων, ευδαιμονιστής, ταξιδιώτης, πολυγραφότατος ποιητής πάνω απ’ όλα, στη συλλογή δοκιμίων του «Ανοιχτά Χαρτιά» παραθέτει, σε πρώτο πρόσωπο, όλη του την προσωπική μυθολογία, αναλύει όλη του τη σχέση με την πρωτοπορία και την παράδοση.
Στη διάρκεια της δικτατορίας απέχει από κάθε δημόσια εκδήλωση και ζει τον Μάη του ’68 από κοντά καθώς βρίσκεται εκείνη την εποχή στο Παρίσι ?όπως άλλωστε όλη η ελληνική αστική τάξη με πολιτικές ανησυχίες. Εκεί, επηρεασμένος από τα σύγχρονα πνευματικά ρεύματα και κινήματα, ωριμάζει, αλλάζει τρόπο σκέψης, αποτιμά τη ζωή του και την ποίησή του, σταδιακά στρέφεται σε έναν νεο-ιδεαλισμό, στοιχεία που φαίνονται εμφατικά στη «Μαρία Νεφέλη» του 1978, έργο με το οποίο κάνει σαφή στροφή ύφους και περιεχομένου. Το ενδιαφέρον του μετατίθεται σε φιλοσοφικά και υπαρξιακά ζητήματα, κι όλες του οι συλλογές από τότε και εις στο εξής («Τρία ποιήματα με σημαία ευκαιρίας», «Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου», «Ο μικρός ναυτίλος») χαρακτηρίζονται από εσωστρέφεια και ερμητικότητα.
Το 1974 δέχεται πρόταση από τον στενό του φίλο Κωνσταντίνο Καραμανλή να συμμετάσχει ως βουλευτής Επικρατείας στην πρώτη μεταπολιτευτική Βουλή, κάτι που απορρίπτει, αλλά δέχεται τη θέση του προέδρου του διοικητικού συμβουλίου του ΕΙΡΤ. Αρνείται να γίνει μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, αλλά το 1979 κατακτά τη σημαντικότερη διεθνή διάκριση που υπάρχει για λογοτέχνη. Του απονέμεται το βραβείο Νομπέλ Λογοτεχνίας και γίνεται ο ίδιος διάσημος και η σύγχρονη ελληνική ποίηση παγκοσμίως αναθεωρεί τη θέση της στον χάρτη των μεγάλων δημιουργών.
Ο κύκλος για τον σπουδαίο αυτόν ποιητή κλείνει στις 18 Μαρτίου του 1995. Πεθαίνει στο σπίτι του στην Αθήνα από ανακοπή καρδιάς. Μέχρι και την τελευταία στιγμή δεν παύει να γράφει και να προσφέρει στην ελληνική γραμματεία έργο υψηλού πνευματικού φρονήματος.

ΕΙΠΕ:
«Να γιατί γράφω. Γιατί η ποίηση αρχίζει από εκεί που την τελευταία λέξη δεν την έχει ο θάνατος. Είναι η λήξη μιας ζωής και η έναρξη μιας άλλης, που είναι η ίδια με την πρώτη αλλά που πάει πολύ βαθιά, ως το ακρότατο σημείο που μπόρεσε ν’ ανιχνεύσει η ψυχή, στα σύνορα των αντιθέτων, εκεί που ο Ηλιος κι ο Αδης αγγίζονται. Η ατελεύτητη φορά προς το φως το Φυσικό, που είναι ο Λόγος, και το φως το Ακτιστον, που είναι ο Θεός. Γι’ αυτό γράφω. Γιατί με γοητεύει να υπακούω σ’ αυτόν που δε γνωρίζω, που είναι ο εαυτός μου ολάκερος, όχι ο μισός ? που ανεβοκατεβαίνει τους δρόμους και "φέρεται εγγεγραμμένος στα μητρώα αρρένων του Δήμου"» Οδυσσέας Ελύτης.
ΕΓΡΑΨΑΝ:

To Αιγαίο του Ελύτη:«Κέντρο της καλλιτεχνικής ενέργειας στην Ελλάδα, χιλιάδες χρόνια τώρα, κι από την εποχή της αυγής των πολιτισμών, υπήρξε το Αιγαίο. Εκεί, στη γαλάζια λεκάνη που ενώνει και χωρίζει συνάμα τις τρεις ιστορικές ηπείρους, συντελέστηκαν ανέκαθεν οι πιο τολμηρές κι οι πιο γόνιμες συναντήσεις του πνεύματος. Ο Ελληνισμός, παρών πάντοτε στα χείλη της λεκάνης αυτής (και τότε μονάχα όντας σε θέση να ολοκληρώνει το νόημα της αποστολής του μέσα στον κόσμο), γινόταν ο ενσυνείδητος λειτουργός μιας ακατάπαυστης αφομοιωτικής ενέργειας, που με υλικό παρμένο από την Ανατολή και τη Δύση εξακολουθητικά πλαστουργούσε πρότυπα πολιτισμού, διάφορα και στην ουσία και στη μορφή από κείνα που του είχαν χρησιμεύσει για πρώτη ύλη».

Χρήστος Παρίδης στο" ΕΘΝΟΣ"

ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ

ΔΕΙΤΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ http://mobilbooks.blogspot.com "ΔΙΑΒΑΣΕ ΤΟ ΚΑΙ ΑΦΗΣΕ ΤΟ"

ΒΓΑΛΤΕ ΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΣΑΣ...

(ΚΑΝΕΤΕ ΚΛΙΚ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ)

EΓΚΛΗΜΑ ΣΤΟ ΩΝΑΣΕΙΟ...
«Ειδεχθές έγκλημα εις βάρος δεκάδων ανθρώπων που αγωνιούν στις λίστες αναμονής για ένα μόσχευμα καρδιάς συντελείται στο Ωνάσειο. Η μοναδική στη χώρα μονάδα μεταμοσχεύσεων...
για πρώτη φορά στα χρονικά, έκλεισε για πέντε εβδομάδες λόγω... διακοπών. Όπως αποκαλύπτει ο «ΚτΕ», το διάστημα αυτό χάθηκαν πέντε μοσχεύματα που θα έδιναν ευκαιρία ζωής σε συνανθρώπους μας οι οποίοι βρίσκονται στο τελικό στάδιο καρδιακής ανεπάρκειας. Οι ανευθυνο-υπεύθυνοι του Ωνασείου απέρριπταν τα μοσχεύματα επικαλούμενοι με θράσος ως επαρκή λόγο τις διακοπές τους........»
ΑΝΑΛΓΗΣΙΑ....